ALHAMBRA'DA QANAT SİSTEMİNDEN DE FAYDALANILAN MÜKEMMEL BİR SU SİSTEMİ VAR,
GRANADA, İSPANYA
1238 yılında Granada’daki mühendisler, Ortaçağ tarihinin en büyük mühendislik başarılarından birine imza attılar: Bir dağın 200 metre yukarısına, dışarıdan enerji almadan çalışan, kendi kendini idame ettiren bir su sistemi inşa ettiler.
Bu sistem, Alhambra Sarayı’na su taşımakla kalmadı; aynı zamanda bahçeleri, çeşmeleri ve hamamları da besledi. Ne bir pompa ne de elektrik vardı. Sadece yer çekimi, eğim ve zeki mühendislik.
Ancak sistemin gerçek dehası, suyun sadece taşınması değil; basınçla yukarı çıkartılması, akışın dengelenmesi ve israf edilmeden dağıtılmasıydı. Modern mühendisler bile hâlâ bu sistemin bazı yönlerini tam olarak anlamakta zorlanıyor.
Zamanla bu su sistemi o kadar etkileyici bir hâl aldı ki, bazıları fiziğin temel kurallarına meydan okuduğunu düşündü. Çünkü doğal eğimlerle suyu 200 metre yukarı taşımak, neredeyse imkânsız kabul edilen bir işti.
Bu sistem hâlâ çalışıyor. Ve Granada’da, Alhambra’nın bahçelerinde dolaşırken hâlâ o suyun sesi duyuluyor. Bu, zamanını aşan mühendisliğin yaşayan bir kanıtı.
Mükemmelleştirmek için 3 nesil mühendis gerekti.
Diğer ortaçağ şehirleri Hristiyan ordularına yenilirken, Granada 250 yıldan fazla bir süre fethedilmeden kaldı.
Sırrı ne miydi?
Elhamra Sarayı - o kadar dahiyane bir mühendislik kalesi ki, modern NASA bilim insanları bile sistemlerini inceliyor.
Önce Kraliyet Kanalı geldi - "Acequia Real":
Dağlık arazide oyulmuş 6 km'lik bir kanal.
Her metre mükemmel hesaplamalar gerektiriyordu.
Sadece %1'lik bir eğim: Çok dik = erozyon. Çok sığ = akış yok.
Meydan okumak imkansız görünüyordu:
Modern su pompaları olmadan Darro Nehri'nin 200 metre yukarısındaki bir şehre güç sağlamak.
Bu Bağlamda: Bu, yalnızca ortaçağ teknolojisini kullanarak 60 katlı bir gökdelene su akıtmak gibi bir şey.
Hata payı? Sıfır.
Ancak daha büyük bir sorunları vardı:
Ortaçağ boruları yüksek basıncı kaldıramıyordu.
Geleneksel çeşmeler muazzam bir güç gerektiriyordu.
Her metre yükseklik su basıncını azaltıyordu.
Çözümleri mi? Hidrolik mühendisliğinde devrim yarattı.
Devasa Su Kulesi'ni (Torre del Agua) inşa ettiler:
• 45 metre yüksekliğinde
• Çoklu depolama odaları
• Basınç düzenleme sistemleri
• Yedek rezervuarlar
Kule tüm su şebekesinin kalbi haline geldi.
Alhambra'nın hayvan gücüyle çalışan su çarkı dahiyaneydi:
• 12 metre çapında
• Kenarına seramik kaplar takılı
• Verimlilik için karşı ağırlıklı
• Saatte 1.500 litre kaldırabilir
500 yıl boyunca sürekli çalıştı.
Aslanlar Sarayı çeşmesi onların başyapıtıydı:
Her biri hassas bir şekilde tasarlanmış 12 mermer aslan.
Su, vücutlarındaki gizli kanallardan akıyordu.
Karmaşık bir mekanizma, su akışını her saat döndürüyordu.
Ortaçağ İspanya'sının en doğru zaman tutucusu oldu.
En büyük başarıları?
Avrupa'nın hiç bilmediği akışkan dinamiği prensiplerini kullanarak şunları yarattılar:
• Kendini idame ettiren su kaldırma
• Hava kabarcığı itme
• Doğal basınç düzenlemesi
Fizik ders kitaplarının yeniden yazılması gerekiyordu.
Termal banyolar termal mühendisliğin bir başarısıydı:
• Isıtma sistemi (Türk hamamları gibi)
• Dereceli sıcaklık odaları
• Buhar üretim odaları
• Mermer ısı tutma zeminleri
• Doğal havalandırma kanalları
Hepsi tek bir odun fırınıyla çalıştırılıyor.
İklim kontrol sistemleri yüzyıllar öncesindeydi:
• Maksimum soğutma için stratejik çeşme yerleşimi
• Dar geçitler boyunca rüzgar tüneli etkileri
• Su duvarı soğutma sistemleri
• Buharlaştırıcı soğutma odaları
Dışarıdan sıcaklık farkı: Genellikle 10°C daha soğuk.
Yedek su sistemleri harikaydı:
3 ayrı su kaynağı:
• Royal Canal (birincil)
• Darro Nehri asansörü (ikincil)
• Yağmur suyu toplama (acil)
Artı sarayı aylarca idare edebilecek gizli rezervuarlar.
Mühendislik o kadar hassastı ki:
• Su basıncı yükseklik değişikliklerine rağmen sabit kaldı
• Çeşmeler tam yüksekliklerini korudu
• Sıcaklık yıl boyunca düzenli kaldı
• Atık su bahçeler için geri dönüştürüldü
Hepsi tek bir güç pompası olmadan.
Etkisi devrim niteliğindeydi:
• Kuşatma altındaki bahçeler binlerce kişiyi doyurdu
• Çeşme avluları politikacıların buluşma noktası oldu
• Suya erişim ekonomiyi canlandırdı
• Termal banyolar diplomasi merkezi haline geldi
Mühendislik, medeniyeti şekillendirdi.
NASA'nın ilgisi şaşırtıcı değil:
Alhambra hala karşılaştığımız sorunları çözdü:
• Pasif iklim kontrolü
• Kaynak optimizasyonu
• Sürdürülebilir su geri dönüşümü
• Yerçekimine dayalı güç sistemleri
Mars kolonileri için mükemmel.
• Doğal güçlerle savaşmak yerine onları kullandılar.
• Her sisteme yedeklilik yerleştirdi
• Yıllar değil, yüzyıllar için tasarladı
• Doğanın mühendisliği yönlendirmesine izin verdi
İlkeleri ancak şimdi yeniden keşfettik.
Bugün, 900 yıl sonra:
• Orijinal sistemlerin %70'i hala çalışıyor
• Orijinal çeşmeler hala akıyor
• İklim kontrolü hala çalışıyor
• Bahçeler hala çiçek açıyor
"Uzun ömürlü" dediklerinde, bunu kastediyorlardı.
GRANADA BİR DÖNEM MÜSLÜMANLAR'IN TOPRAĞI OLMUŞTU, BU SİSTEMİ MÜSLÜMANLAR MI KURDU?
Evet, bu su sistemi Müslüman mühendisler tarafından yapılmıştır.
Detaylı olarak:
1238 yılında Granada’da kurulan Nasrid Emirliği, Endülüs’teki son Müslüman devletti.
El Hamra Sarayı (Alhambra), bu emirlik döneminde inşa edildi ve mükemmel bir mühendislik ürünü olan su sistemi de bu yapının bir parçasıdır.
Sistemi tasarlayan mühendisler, Arap ve Berberi kökenli Müslümanlardı. Büyük kısmı doğrudan İslam dünyasının bilgi birikiminden beslenmişti.
Bu mühendisler, Roma su kemerlerinden ve İslam dünyasında gelişmiş su teknolojilerinden (özellikle İran’daki "qanat" sistemlerinden) esinlenerek, yer çekimini ve akış fiziğini çok iyi kullanan karmaşık bir yer altı su taşıma ve dağıtım sistemi kurdular.
Alhambra’nın su sistemi sadece bir mühendislik başarısı değil, aynı zamanda İslam medeniyetinin bilim, sanat ve doğaya uyumlu mimari anlayışının da örneğidir.
Yani evet: Bu etkileyici sistem, 13. yüzyılda Müslüman mühendisler tarafından inşa edilmiştir.
🛜: Genius GTX
: ChatGPT

Calculating the radius of the earth over a thousand years ago required a lot of imagination. It was Abu Reyhan Al-Biruni, the 10th century Islamic mathematical genius, who combined trigonometry and algebra to achieve this very numerical feat.

Biruni’s scholarly legacy has inspired scientists and mathematicians for several centuries, and his name continues to command respect even today.

Scholars like Biruni were born at a time when much of the world’s scientific and mathematical knowledge was translated into Arabic. By the time he came of age, he was also introduced to concepts developed by scholars from different civilisations and centuries. From the scientific literature of the Babylonians to those of the Romans, to ancient Indian texts on astrology, Biruni learnt from it all. Like other Muslim scholars from the Golden Age of Islam, he was also hungry for knowledge.

According to the Turkish Professor, Fuat Sezgin, intellectually sound debates occurred between the 27-year-old Biruni and 18-year-old Ibn Sina. The two great minds are known to have discussed ‘The propagation of light and its measurement’ in a great depth. Sezgin, who died in 2018, concluded that the quality of those debates is rare and probably does not exist even today.

#oneislamproductions #oneislamreminders #islam #allah #islamicknowledge #subhanallah #islamicpost #muslim #beneficial #reminders #albiruni #goldenage #scientists #scholar #genius #universalgenius #explorepage

Girişimcilerin Gerçek Hayatlarını Anlatan 12 Muhteşem Film

Girişimcilik yolculuğuna başlayacak adayların mutlaka izlemesi gereken 12 film. “Nasıl girişimci olunur?” sorusunu aşmak için önce kendilerine güvenmeleri ve cesur adımlar atmaları gerektiğini hatırlatan, girişimcilerin gerçek hayat hikayelerini konu alan 12 çarpıcı filmi sizler için listeledik.
GÜZEL VE ETKİLEYİCİ BAŞARI HİKAYELERİ
İşte girişimcilerin gerçek hayatlarının anlatıldığı birbirinden güzel filmler!

1-The Wolf of Wall Street (2013)
Jordan Belfort 24 yaşında genç ve hırslı bir adamdır. Para kazanma arzusuyla Wall Street borsasında önce komisyoncu ve ardından Stratton Oakmont adında bir yatırımcı firmasında zengin olmak için her şeyi yapmaya hazır bir CEO olur. 90'ların en hızlı günleridir ve New York işlem salonunda her şey olabilmektedir.

Önemsiz tahvillerle birçok yatırımcıyı aldatarak, Belfort kısa zamanda bir para makinasına ve aynı zamanda bir harcama makinasına dönüşür. Bir günde hesapları milyon dolarlarla doldururken o gece hepsini aynı hızda harcayabilir.

Profesyonel hayatının yanı sıra uyuşturucu, fahişeler, son derece pahalı lüks fantezilerle dolu kirli bir oyunun içindedir. Bu karakterin hayatındaki her şey abartılı bir şekilde devam ederken, çöküş ise çok uzakta değildir...

2-The Pursuit of Happyness (2006)
İyi bir baba olan Chris Gardner, işinde sorunlar yaşayan, maddi açıdan sarsıntıda olan ve aynı zamanda iyi bir eş olan bir adamdır. Ancak ne yazık ki eşi sıkıntılara daha fazla katlanamayacağına karar vererek onu terk eder.

Christopher adındaki oğulları da babasının yanında kalır. Karısının terk edişi de yetmezmiş gibi bir de ev sahibi dışarı atar baba oğulu. Sokaklarda kalıp, tuvaletlerde, düşkünler evinde çalışarak ayakta durmaya çalışır. Oğlunun sevgisi bu mücadeleci baba için her şeydir. Ve sevgiye eklenen bir var olma savaşı hiç şüphesiz, vakti geldiğinde en mükemmel kapıları açacaktır.

3-Startup.com (2001)
Amerikan devlet daireleri için yazılım üretmek üzere kurulan govworks.com’un ve kurucularının bir hayli ilginç olaylara karışmasını konu alıyor.

1980’lerin iş dünyasına perde arkasının sürükleyici hikayesinin anlatıldığı filmde, hırslı ve genç bir borsacı ve Wall Street efsanesi Gordon Gekko tarafından baştan çıkarılarak yasa dışı ve son derece kazançlı bir dünyaya adım atar.

Ancak kısa sürede bir gecede kazanılan zenginliklerin bedelinin çok ağır olduğunu keşfedecektir...

4-The Wolf of Wall Street (2013)
Jordan Belfort 24 yaşında genç ve hırslı bir adamdır. Para kazanma arzusuyla Wall Street borsasında önce komisyoncu ve ardından Stratton Oakmont adında bir yatırımcı firmasında zengin olmak için her şeyi yapmaya hazır bir CEO olur. 90'ların en hızlı günleridir ve New York işlem salonunda her şey olabilmektedir.

Önemsiz tahvillerle birçok yatırımcıyı aldatarak, Belfort kısa zamanda bir para makinasına ve aynı zamanda bir harcama makinasına dönüşür. Bir günde hesapları milyon dolarlarla doldururken o gece hepsini aynı hızda harcayabilir. Profesyonel hayatının yanı sıra uyuşturucu, fahişeler, son derece pahalı lüks fantezilerle dolu kirli bir oyunun içindedir. Bu karakterin hayatındaki her şey abartılı bir şekilde devam ederken, çöküş ise çok uzakta değildir...

5-Enron: The Smartest Guys in the Room (2005)
Amerika tarihindeki en büyük skandallardan birini, yani Enron Holding’in çöküşünü anlatan belgesel iş hayatındaki yolsuzluklar ile ilgili merakı olanlar için izlenilmesi gereken filmlerden biri.

6-The Founder (2016)
İki kardeşin yenilikçi fast food restoranını hırs, inat ve acımasızlık kombinasyonu ile dünyadaki en büyük restoran işletmelerinden birine haline getiren bir satış görevlisi Ray Kroc'un hikayesi. Linda Cardellini, Patrick Wilson gibi oyuncuların kadroda yer aldığı filmin yönetmen koltuğunda John Lee Hancock oturuyor. Filmin başkarakterini ise ünlü aktör Michael Keaton canlandırıyor.

7-Pirates of Silicon Valley (1999)
Filmde Bill Gates, Steve Jobs, Steve Wozniak, Steve Ballmer ve Paul Allen gibi tanıdık simaların, ünivesite yıllarından başlayarak Microsoft ve Apple’ı kuruşu anlatılıyor.

8-Steve Jobs (2015)
Teknoloji devi Apple şirketinin kurucusu ve 20. yüzyılın dahi isimlerinden Steve Jobs'ın yaşam öyküsünü yeni bir perspektif ile beyazperdeye aktaran filmin yönetmenliğini Oscar’lı yönetmen Danny Boyle üstlenirken senaryo Oscar Ödüllü Aaron Sorkin’e ait.

Filmde Apple’ın kurucusu Steve Jobs’a Michael Fassbender; Macintosh’un eski pazarlama müdürü Joanna Hoffman’a ise Kate Winslet hayat veriyor. Steve Jobs'un bilge ve bir o kadar da hırslı yönünü izleyeceğimiz film Jobs'ın özel hayatına da el atıyor.

Kızı Lisa ile olan ilişkisini gözler önüne seren film Walter Isaacson'ın kitabından uyarlandı. Steve Jobs'ta Michael Fassbender ve Kate Winslet'a Seth Rogen, Jeff Daniels, John Steen, Michael Stuhlbarg eşlik ediyor.

9- Con Man (2018)
Büyük paraların döndüğü yerlerde yalanların ve dolandırıcılıkların döndüğünü bilen Barry Minkow, dip noktadan en üste çıkmaya çalışır. Yöntemleri sorgulanabilir olsa da işine yarar.

10-JOY (2015)
Joy henüz küçüklüğünden itibaren hayal gücü çok gelişmiş olan, yeni icatlar üretme peşinde bir kızdır. Hayatında, ailesinde yaşadığı zorluklara rağmen üretkenliğini hiç yitirmez; günlük yaşamda pratik konulara dair elinden her türlü iş gelir.

Bu arada boşandığı eşi, sorunlu annesi, ilgi isteyen iki küçük çocuğu ve yarı belalı babasıyla 'normal' bir hayat sürdürmeye çalışır. Fakat bir gün her şey canına tak eder ve Joy yarım bıraktığı hayallerinin bir noktasından tutmak için yeniden kolları sıvar...

11-Flash of Genius (2008)
Kearnes ailesi 'Amerikan Rüyası'nı yaşayan mutlu bir ailedir. Robert bir üniversite hocasıdır, çok sevdiği eşi Phyliss öğretmendir ve altı çocuklarıyla meşgul ama mutlu bir hayat sürmektedirler. Boş zamanlarında mucitlikle uğraşan Robert, bir gün dünyanın her yerinde kullanılacak olan bir cihaz keşfeder - cam sileceği. Ancak Detroit otomotiv sektörü bu icadı beğense de icat eden adamı düşünmeden köşeye atar.

Robert Kearnes ise başarılı olacağını kimsenin ummadığı bir mücadeleye başlar: Detroit’teki otomotiv devlerinden her ne pahasına olursa olsun hakkını alacaktır...

12-Too Big to Fail (2011)
Film, 2008 yılında Amerika’da patlak veren ekonomik krizin sonucunda G. W. Bush’un sorunu çözmek için görevlendirdiği ekonomi bakanı Henry Paulson’un fenomen oluşunu ele alıyor.