■ OSMANLI DÖNEMİNDE İSTANBUL RAMAZANLARI, 1900

[Ahmet Ragıp Bey 1900'lerdeki İstanbul Ramazanlarını anlatıyor]:

"Eski Ramazanlarda bilhassa İstanbul'un göze çarpan beş hususiyeti vardı: Teravih namazı, mahyalar, Hırka-i Saadeti ziyaret. iftar âlemleri, Beyazıt sergisi..

TERAVİHLER

Ramazanın manevî ağırlık merkezi, şeref şatafı teravihtir. İftardan sonra evlerde, konaklarda teravih hazırlığı başlar. Herkeste bir neş'e, herkeste bir sevinç.. Şakır şakır abdestler alınır, irili ufaklı cam veya muşamba fenerler hazırlanır, güle oynaya camilerin yolu tutulur. Bu esnada o muazzam camiler kapılarına kadar tıklım tıklım dolmuştur. Vükelâ, vüzera veya halli vakitli konaklarda Ramazan imamları, hoş elhan müezzinler tutulurdu.

İftardan sonra teravihi burada kılmak isteyenler kalır, lokma ettikten sonra çıkıp gitmek isteyenleri kâhya efendi veya uşaklar kapıda uğurlarlardı. Eski İstanbul'da Ramazanlarda en şa'şaalı, en debdebeli ve en ruhaniyetli teravih namazları selâtin camilerinde kılınırdı. Eyüpsultan, Fatih, Şehzade, Süleymaniye, Beyazıt, Lâleli, Nuruosmaniye, Sultanahmet, Yenicami, karşı tarafta Üsküdar Yenicamii, iskele başındaki Mihrimah camii minel bab ilel mihrab mü'minlerle dolup taşardı.

Filhakika Ramazanlarda geceler gündüz, dideler de rûşen olurdu. Gündüzleri daireler, mektepler tatil edilir, cümle âlem Eshab-ı Kehf uykusuna dalardı. İkindiden sonra yavaş yavaş bir kımıldama başlar, dilde zikir, elde tesbih cami cami dolaşılırdı. İftarla beraber gözlerin feri gelir, mideler cilâlanır, teravihin son rek'ati kılındımı, füze gibi kendini sokağa fırlatan fırlatana..

DİREKLERARASI

İstanbul'un bir Şehzadebaşı'sı, bir Direklerarası vardı ki, doğrusunu isterseniz Ramazan demek Şehzadebaşı ve Direklerarası demekti. Bu semtin bu nam ile meşhur olması, Kanuni Sultan Süleyman'ın sevgili şehzadesi Sultan Mehmed namına yaptırdığı büyük mabedin orada bulunmasındandır.

Şehzadebaşı eski üniversitemiz olan Mısırlı Zeynep Hanımefendi'nin konağından başlar, Saraçhane karakolunda biterdi. Bu caddenin ilk kısmına Direklerarası, ikinci kısmına Şehzadebaşı, üçüncü kısmına Saraçhane derler.

Caddenin en pitoresk tarafını, sıra sıra sütunlarla revaklarla süslenmiş olan Direklerarası kısmı teşkil ederdi. Cadde zaten baştanbaşa tarihtir, bir ucu Viyana'ya kadar dayanır. Tuna boylarına sefer eden heybetli ordularımızın, üç tuğlu, beş tuğlu vezirlerimizin ihtişamlı geçişlerine kaç kereler şahit olmuştur, bu caddenin taşı toprağı.. Tarih sevgisiyle şöyle bir kulak verseniz, mehter seslerinin aksettiğini duyarsınız.. Yeniçeri bölüklerinin oturdukları yerlere oda derler. Bu odalardan bir büyük gurup Sofular'daki Etmeydanı'nda idi. Bunlara Yeni odalar derlerdi. İkinci gurup işte bu lâfını ettiğimiz Direklerarası'nda yerleşmişti. Bunlara da Eski odalar derlerdi. Üçüncü gurup Vezneciler'le Çukurçeşme arasında idi. Acemi eğitimi yapanlara mahsustu buraları.

ŞEHZADEBAŞI

Şehzadebaşı bayağı günlerde de oldukça canlı, kibar, ağır başlı bir semtti. Fakat asıl büyük şöhretini Ramazanlarda yapardı. Şehir sanki kâmete kalkar, en uzak semtlerden gelenler soluğu burada alır, camilerin kapıları sanki buraya açılırdı. Gerçi Tophane, Arapcamii, Küçükpazar, Ayasofya, Beyazıt semtlerinin en kenar köşe mahallelerinde bile bir hareket görülürse de, dinamonun büyüğü Şehzadebaşı'nda çalışır, burası bir insan mahşeri ve meşheri haline gelirdi. Bugün İstanbul'un hiç bir cadde ve meydanında buna benzer bir kalabalık göremezsiniz. Bu devre yetişemiyenler Şehzadebaşı'nın Ramazan hayatı hakkında ne yazsak, ne söylesek hiç bir fikir edinemezler. Ara sıra ayağım buraya düştükçe o mahşer, o insan seli buraya nasıl sığardı diye hayretten kendimi alamam.

Ramazan piyasası ilk akşamın teravihinden sonra başlardı. Galata köprüsünden boşalan arabalar, faytonlar, kupalar, lândonlar, saray ve konak arabaları konvoy teşkil ederek Beyazıt'a çıkarlar, Mürekkepçiler önünden kıvrılarak Vezneciler'e girerlerdi. Unkapanı köprüsünden geçenler Zeyrek'ten Vefa'ya tırmanırlar, Şehzade camiinin yanında Direklerarası'na dökülürlerdi. Muhteşem İslâm mabedinin minareleri arasına kurulan zarif mahyalar bu esnada pırıl pırıl yanmakta, sanki göklerden nurlar saçmakta, dükkânların önüne asılan koca koca fanuslarla cadde boydan boya aydınlanmakta idi.

CİNS ATLI ARABALAR

Bu daracık sokaklarda sanatlarında usta, üstelik çok terbiyeli neftî renk elbiseli konak arabacıları dev gibi Macar kadanalarının (cins atlatının) çektikleri vâsıtaları en mâhir bir trafik memuru kadar kimseyi incitmeden sevk ve idare etmesini bilirler, korna olmadığından, "Destur, destur!" nidalarıyla halkı ikaz ederlerdi.

CADDELERDE İZDİHAM

Her yaştan, her sınıftan genç ve ihtiyar kadın-erkek yanaşık nizamda, binbir ayak bir ayak haline gelmiş.. Elhasıl velkelâm sökülmez geçilmez bir izdiham!.. Çaylarının nefasetiyle en müşkülpesentleri dahi memnun eden çayhanelerde semaverler fokur fokur kaynar, bu küçücük kulüplerde daha ziyade şehrin irfan sîmaları, edip ve şairleri oturup sohbet ederlerdi.

Boydan boya med ve cezir halinde olan caddede iki adımda bir saz faslına tesadüf etmek mümkünse de en ağırbaşlısını, yarı resmîsini Darüttalim-i Musiki'nin salonu teşkil ederdi. Çeşit çeşit tiyatrolar, karagözler ve semai kahveleri de her sınıf halka ayrı bir canlılık verirdi. Zevk ve tarab, cümbüş ve safa, çengi çigane bu minval üzere durmadan dinlenmeden sahura kadar devam eder, davul gümbürtüleri ve sahur toplariyle evli evine köylü köyüne dönerdi.."

Şanlıurfa’nın 8000 yıl öncesine kadar uzanan zengin bir tarihi bulunmaktadır. Hazret-i Âdem ile Havva'nın bir müddet Urfa'da kaldığı da rivâyet edilir. Arap târihçileri, Tufan dan sonra hazret-i Nûh tarafından kurulan 18 şehirden birinin de Urfa olduğunu yazar.
Yine bir rivayete göre de eski Yunanlılar, Enoch'un Enoch-Hermes-İdris Peygamber-Uhnud, bu dört ismin aynı kimse olduğu kabul edilmektedir insanlara şehirler kurmayı öğrettiğini ve onun devrinde 180 şehir kurulduğunu, bunların en küçüğünün Urhai veya diğer bir okunuşla Orhay yani Urfa olduğu söylenilmektedir. Urfa’ya Araplar Urhai ve El-Ruha, Selevkoslar Edessa adını vermişlerdir. M.Ö II. yıllarında Hitit tabletlerinde Ursu, Asur tabletlerinde Ruhua olarak geçen bölge Türklerin hakmiyetine geçişinden sonra Urfa biçimine dönüştürülmüştür

Hz. İbrahim makam-ı Halil-ür Rahmân Gölü mübarek yer Urfa Türkiye
#balıklıgöl #hzibrahim
#Urfa #Şanlıurfa #Göbeklitepe #Edessa #Ruha
#Mesopotamia #Mezopotamya #Anadolu
Selam News Türkiye

YEMEN KISA TARİHİ
Yemen; MÖ 2000’lerden itibaren, medeniyetler ve krallıkların yaşadıgı ülkelerden biridir.
Yemen halkının Islam öncesi kurdukları eski ve parlak medeniyetleri vardır ve halen Hadramut , Mihre topraklarında gomulu halde durmaktadır. Arap ve Yunan tarihci ve yazarları ile Yemendeki Himyeri kitabelerinden anlasıldıgına gore Guney Arabistan’da Islamdan önceki asırlarda Mainiye , Sebeiye ve Himyeriye adı altında üc büyük devlet yaşamıstır. Bu devletlerden baska kucuk emirlikler de olagelmistir.
Yemen eskiden beri Yunan cografyacıları tarafından “Mutlu , Mes’ud ” manasına gelen “Saide (Arapcada)” – “ Felix (Yunancada)” , “Arabia Felix” olarak anılagelmistir.
Heredot , Miladdan 400 sene evvel Guney Arabistanı yani Yemeni “DUNYANIN EN ZENGIN MEMLEKETI” diye tanıtmıstır .
(“Yemen” sag el manasına da gelmekte olup , “Yumun” yani bereket ve mutluluk manasına de gelmektedır). Sana , Aden , Marib , Main , Berakes , Zafar tarihin en eski meskun şehirleri arasındadır.
Bunlardan Marib Sananın dogusunda Sebe Krallıgının Merkezi idi (M.O. 610 -115 ). Burada dunyanın ilk sulama barajı sayılan Marib Seddi bulunmaktdaydı. Miladi 542 ila 570 yılları arasındaki seller bu sed harab olmus ve bu bölgede yaşayanlar Arap yarımadasının cesitli yerlerine goc etmek zorunda kalmışlardı. Bu sel yada seller Kuran-ı Kerimde “ Seyl-ül Arim” “Arim selleri” olarak anılmıştır. Medinede yaşayan Ensar ve Ensarın ataları iste bu sel sebebiyle Medineye goc etmiş olan Yemenlilerdi.
Yine Sana’nın Kuzey Dogusunda ve Marib’in kuzeyinde yeralan Main sehri Main devletinin merkeziydi ve bu devlet Milattan önce 900 ve 400 yılları arasında hukum surmustu. Sebe’: Yemen’de yerleşmiş ticaretle uğraşan bir millet olup başkentleri , Yemen’in San’a şehrinin takriben 100 km. kuzeydoğusundaki Ma’rib idi . Kurdukları üstün medeniyet dillere destan idi. Sebeliler, M. Ö. 1100-115 arasında bin yıl kadar bütün Arap yarımadasına hâkim olmuşlardı.

Hz.Süleyman (a.s.) vesilesiyle mânen de yükselen bu millet, daha sonra şirke ve tefrikaya mâruz kaldı. Unlü Ma’rib barajının çöküşü ile bu ülkenin yıldızı da söndü.

Yemenin Islamdan önceki tarih kronolojisi acik ve belirgin degildir.Sebe ve Main kralliklari ayni asirlarda hukum surmuslerdir.Sebe kralligi MO 750 – MO 115 tarihleri arasında hukum surmustu. Main kralligi ise MO 700 ile MS 3.cu asira kadar yaşamışti.MO 115 den itibaren ise Hakimiyet HIMYER Kabilesine gecti. Sebe Krallari butun guney Arabistani kontrolleri altına aldilar komsulari olan Main kralligini da kendilerine bagladırlar.Merkezleri Marib’in batisindaki Sirvah sehriydi. Bu şehirde bina olarak Ay Mabedi Almakah vardi. Sebe kralliginın ilk döneminde hukumdarin ruhani kimlikleri de bulunuyordu.Merkezleri daha sonra Marib oldu. Marib , Akdenizde Gazze’ye kadar ulasan ticaret yollarinın kavsagiydi. Sehrin uc hisari vardi ve Marib Seddi ile meshur olmustu. Seddin yapilmasiyla yagmur mevsimindeki sel sulari verimli hale getirilmiş ve arazinin kurak zamanlarda sulanmasi temin edilmiş boylece ziraat gelismiş idi.

MO 115’den itibaren Yemene hakim olan Himyeriler Mainliler ile ayni dili konusuyorlardı ve Sebelilerin de yakin akrabalari idi. En önemli gelir kaynaklari dini bir huviyeti de olan buhur (tutsu) toplamak ve buhur ticareti idi. Tabiatta bazi agaclarin kabulari, kokleri yakildığındafevkalade guzel koku yaydığından bu kabuklari bulmak toplamak bunun ticaretini yapmak o zaman cok revactaydi.Özellikle dini merasimlerde kullanilan bu buhurlarin tarihin pek cok devirlerinde kullanilmiş ve halen kullanilmaktadır. Himyeriler bedevilerin hucumlarindan korunabilmek icin mustahkem bir kale yapmışlardı.”Gumdan” adi verilen bu kale 20 katli idi,muhtelif renkli tastan ve mermerden yapilmiş her kosesinde ruzgar estikce kukreyen arslan heykelleri olan bu kalenin en ust katinda kral otururdu. Islamin zuhuru dönemine kadar iskeleti kalabilen bu yapidan gunumuzde birsey kalmamıştir.

Himyerilerin derebeylerine benzer , krallikla idare edilen ve toplumun siniflara ayrildığı kast sistemini andırir hayatlari vardi. Satolarda otururlar ve toprak sahibi olurlardı.Üzerinde okuz ve baykus resmi olan altin, gumus , bakir paralari var idi.

Miladi 300 senelerinde Tihame , Sana ve Hadramuta kadar tum guney sahilleri Himyerilere bagliydi.

Habesliler 278-340 senelerinde Yemende kisa bir hukum surmuslerdi.525 yilina kadar “Tubba” denilen bu Himyer krallari hukumran olmuslardı. Yine bu dönemde Hiristiyanlik ve Musevilik yaygin idi.

Himyerilerin son krali Zu Nuvas ( Tubba’ Es’ad kamil’in torunlarindan biri) musevi dinine girdi.Özellikle Necranda yaşayan Hiristiynalari dinlerinden dondurmeye calisarak inananlara cok zulumler etti. Dinlerinde sebat eden bu mazlum mu’minleri Kuran’da “UHDUD” olarak anlatılan cukurlara koyup yaktirdi.(Ekim 523)

Yahudi hakimiyeti 340-378 yılları arasında yer almaktadır.

Hiristiyanlar ise en yakin dindaslari olan Habeslilerden (Simdiki adi Etyopya olan Yemenin karşı sahillerinde yaşamakta olan siyahi hiristiyanlardan) yardım istediler.

Bunun üzerine Habesliler Himyerilere saldırirak maglup ettiler ve 525-575 seneleri arasında Yemende kalarak hukum sürdüler. Yemendeki Hiristiyan Araplar Istanbuldaki Bizans Imparatorunun yardım ve himayesini goruyorlardı. Buna karşılik putperest ve Yahudi Araplar da Iran Sasani imparatorunun yardımini istediler. Iran Himyerilere yardım etmek uzere Bizansa karşı , Habeslileri Yemenden uzaklastirdi. 575 tarihinde Yemenden bir Iran hukumeti kuruldu ve takriben 60 sene sürdü.

İtalyan yönetmen, şair, senarist Pier Paolo Pasolini ; Yemen'in başkenti Sana için; "Toz içindeki Venedik" demişti.
Kayıtlara göre Yemen ; MÖ. 2000 yıllarından itibaren yerleşime sahiptir.

Siz ne kadar benziyorsunuz....
Kan grubunuz neydi?
...
Kan gruplarımızın analizine bakalım mı?
Gurupları yazalım...

“0” Grubu “Sıcak”

Olumlu yönleri: Özgüven sahibi, güçlü karar mekanizmasına sahip, sadık, kendi kararını kendi veren, eleştirici.

Olumsuz yönleri: İşkolik, duygusal, inatçı, soğuk, bencil, geçimsiz, endişeli

Gerçekler: Dünyadaki insanların %38’ı 0 negatif, %6’sı ise 0 pozitiftir.

Özellikleri: Sosyal, enerji dolu, çok hareketli, gerçekçi, arkadaş canlısı, gösterişli, uçuk. Önüne çıkan şansları anında kullanır. Yeni bir projeye hemen atılabilir, yeni fikirler üretmeye yatkındır. Dikkati çabuk dağılır, kuvvetli duygulara sahiptir ve kendini iyi ifade edebilir.

Her an muhalefet olabilir ama bu duruşundan hemen vazgeçebilir. Diğer kan gruplarından olan kişilere çabuk kapılabilir. Hırslı ve detaycı olan bu kişilik ortama kolay adapte olabilir. Hissettiklerini kolayca ortaya çıkartabilir, doğuştan zariftir.

Özet: Olumlu, aktif, bağımsız, risk almayı seven, dramatik bir yaşama sahip, zaman zaman bencil, romantik, arkadaşlarından etkilenen, organizasyon yeteneği gelişmiş, gururlu, birilerine dokunmayı ve birilerinin ona dokunmasını seven, hedefe kitlenen, boyun eğmeyi sevmeyen, açık sözlü.

“A” grubu “Serin..”

Olumlu yönleri: Dikkatli, sempatik, özverili, kibar, dürüst, sadık, uyumlu, empati kurabilen.

Olumsuz yönleri: Çok kuruntulu, duygusal, sinirli, kararsız, içine kapalı, sulu.

Gerçekler: Dünyadaki insanların %34’ü A negatif, %6’sı ise A pozitiftir.

Özellikleri: Sinirlense bile sakin kalmayı başarır. İçe dönük, kamuoyuna duyarlı, sorumluluk sahibi. Sinirliyken bile güvenilir ve etrafındakilerin kafası karıştığında her şeyin sorumluluğunu üzerine alabilir. Utangaç olduğu zamanlar vardır. İnsanların yanında bazen sinirli olabilir. Etrafına karşı duyarlı olmasına rağmen başkaları tarafından yanlış anlaşılabilir.

Bir doğa düşkünüdür ve kalabalık ortamları pek sevmez. Değişime çok açık değildir, kendine ait bir dünyaya ihtiyaç duyar hatta karamsar bile sayılabilir. Değişikliğe açık olmadığı için duygusal tarafından dolayı bu kan grubundan olan kişiler genelde yaratıcı güce sahip sanatçılardır.

Özet: Temkinlidir, yardımseverdir, sorumluluk sahibi, iç huzura ve güçlü bir hafızaya sahiptir, grup çalışmasında başarılıdır, resmiyeti sever, sakindir, kurallara uyar, insanlarla olan ilişkilerine değer verir, çok hassastır, başkalarının ona dokunmasından hoşlanmaz.

”B” Grubu “Aktif”

Olumlu yönleri: Neşeli, dışarı çıkmayı seven, olumlu, maceracı, aktif, duygusal, kibar.

Olumsuz yönleri: Unutkan, kararsız, dağınık, gürültücü, abartmaya yatkın, spontane.

Gerçekler: Dünyadaki insanların %9’u “B” negatif %2’si ise “B” pozitiftir.

Özellikleri: Mantıklı, organizasyon yeteneği gelişmiş, akla duygudan çok önem veren, yaratıcı. Her şeyin yolunda gittiğini gördüğünde kendini harika hisseder. Yaptığı işe konsantre olarak başka şeyleri görmezden gelebilir. Enerjik ve amaca yönelik hareket eder, herhangi bir konunun fanatiği olabilir ve o konuda sonuna kadar uğraşır.

Girişimciliğe açık olmasına rağmen takım oyunlarında ise pek başarılı değildir, çünkü o takım yapısına karşıt bağımsız bir kişiliktir. Olumsuz şeyleri dışa vurmak yerine içe atar, sorunları çözmek için gerçekleri göz önünde bulundurur, çok fazla soğuk ya da resmi olarak görülebilir, arkadaşlarına kendini pek açmaz.

Özet: Neşeli, bencil, kaprisli, gelenek ve göreneklere karşıdır, sosyal, eğlenceli, duygusal, özünde yalnız, kolay neşelenebilen, kibar, bağımsızlığına çok düşkün, güçlü bir kişiliğe sahip, işlerini kendi yöntemine göre yapan, geçinmesi kolay, maceracı, dokunmayı ve birinin ona dokunmasından hoşlanır.

“AB” Grubu “Rahat”

Olumlu yönleri: Hassas, gururlu, diplomatik, sempatik, çabuk öğrenen, zevk sahibi, herkesle kolay anlaşabilen.

Olumsuz yönleri: Devamlı şikayet eder, farklı ve değişken ruha haline sahiptir, çok düşünür.

Gerçekler: Dünyadaki insanların %4’ü AB negatif, %1’i AB pozitiftir.

Özellikleri: Zıtlıkların bir arada olduğu bir karakterdir: Örneğin sosyaldir aynı zamanda utangaçtır. Ne yapacağı önceden kestirilemez. Arkadaşlarına bağımlıdır fakat eğer çok üzerine gelinirse isyan edebilir, sosyal ortamlarda zaman zaman utangaç zaman zamansa cesurdur.

Yaratıcı/sanatçı bir yönü vardır. Zorlayıcıdır. Psikoloji, astroloji ve falla ilgilenir, iyi bir politikacı ya da diplomat olabilir. Çok geniş tavırlar sergileyebilir, problemleri sezmek ve engellemek konusunda çok başarılıdır.

Şehir atmosferini sever ama bazen kapalı alanlarda kalmaktan hoşlanmaz. Yaşadığı ev onu düşünmeye ve hareket etmeye motive etmeli, yaptığı her şeyde başarıya ulaşır.

Özet: Gizemlidir, mantıklıdır, ekonomiktir, etkilidir, genelde eleştiricidir, analitik bir düşünce yapısına sahiptir, duygusuzdur, orijinaldir, yalnız kalmayı sever, çabuk sıkılır, çevresine kolay uyum sağlar, içgüdüsel duygulardan nefret eder, insanlara faydalı olmaya çalışır, başkalarının ona dokunmasından hoşlanmaz.
...
Yinede herşeyin doğrusunu Allah c.c. Bilir....

Türk>Oğuz Boyları'nın Damgaları ve Anadolu'da Yerleşim Yerleri
──
Oğuz boylarının Anadoluda yerleşimi (Kaynak: Yusuf Halaçoğlu'nun Osmanlı arşivlerinden derlediği; 'Anadolu'da Aşiretler Cemaatler Oymaklar' kitabından)
──
KAYI-BOZOK-Gün Han Oğulları
Adana (Merkez, Dündarlı, Kınık, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Koçhisar). Akşehir (Ilgın), Amasya, Ankara (Merkez, Ayaş, Beğpazarı, Çubuk, Haymene, Kasaba), Aydın, Antep, Bayburd, Beğ S. (Mihaliç, Sivrihisar), Birecik (Araban, Suruç), Bolu (Ereğli, Gerede, Taraklıborlu), Bozok (Yozgat, Kanak), Çankırı (Çerkeş, Tosya), Çermik, Çorum (Bayadözü, Budaközü, İskilip), Diyarbekir (Ceylan Nah.), Ergani, Erzurum (Kemah), Halep, Hamid (Barla, Doyuran, Eğridir, Gölhisar, Isparta, Uluborlu), Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Karesi (Balıkesir), Kadirli, Kastamonu (Araç, Boyabad, Sinop, Taşköprü), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Konya (Eski il, Turgud, Bayburd, Ilgın, Mahmudlar, Saidili), Kütahya (Aydos, Gediz, Geyikler, Alaşehir, Kula, Küre, Lazkiye, Selendi, Simav, Şeyhlü, Yalak), Maraş, Besni, Mardin (Beriyyecik), Menteşe (Balat, Bozöyük, Çine, Eskihisar, Köyceğiz, Mekri, Milas, Peçin, Tavas), Muğla, Niğde (Anduğı, Bor, Develi), Saruhan, Sis (Kozan), Sivas (Budaközü, Sorkun), Tarsus, Teke (Milli, Karahisar), Tekirdağ, Uşak.

BAYAD-BOZOK-Gün Han Oğulları
Adana (Karaisalu, Kınık, Özer=Payas, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara (Bacı, Beğpazarı, Çubuk), Aydın, Antep, Beğ (Sivrihisar), Birecik (Suruç), Bitlis (Adilcevaz), Bozok (Yozgat, Akdağ, Karadere, Sorkun, Emlâk, Gedük, Kanak), Çankırı, Çemişkezek, Çorum (Bayadözü, Katar, Osmancık), Diyar­bekir (Hasankeyf, Batı Diyarbekir, Savur), Ergani, Erzurum (Ter­can), Eskişehir, Halep, Hama, Hamid (Burdur, Eğridir, Uluborlu, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Mud), Karaman (Ereğli, Ürgüb), Kadirli, Kayseri, Kırşehir, Kilis (Çöm), Konya (Bayburd, Eski il, Göçü, Ilgın, İnsuyu, Kureyözü, Mahmudlar, Saidili, Turgud), Kütahya (Geyikler, Şeyhlü), Malatya (Argovan, Besni, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta), Maraş (Elbistan, Kara Hayıt, Kurupınar, Zamantı), Mardin, Menteşe, Niğde, Özer-ili, Saruhan (Demirci), Manisa, Sis (Kozan), Sivas (Budaközü, Niksar, Sorkun), Şam, Tarsus (Kosun), Teke (Milli Nah.), Trablusşam, Urfa, Şark Vilâyeti.

ALKAEVLİ-BOZOK-Gün Han Oğulları
Aksaray (Koçhisar)
KARAEVLİ-BOZOK-Gün Han Oğulları
Kastamonu, Sivas (Tokat, Turhal)

DÖĞER-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana (Berendi, Dündarlı, Özer ili), Afyon, Aksaray, Ankara, Ay­dın, Antep, Biga, Birecik (Ank, Suruç), Bozok (Yozgat), Çapakçur, Çemişkezek, Çermik, Diyarbekir (Akçakale, Savur, Berazi), Eskişehir, Erzurum, Halep, Hama, Hamid (Burdur, Isparta), İçel, Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kerkük, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya (Besni, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta), Maraş, Mardin, Niğde, Nusaybin, Özer (Payas), Savur, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Şam, Tarsus, Trabzon, Urfa (Bozili=Bozova, Harran, Haykuyu, Kaba Haydar, Kozan, Sallı, Ulum).

YAZIR-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana, Aksaray, Amasya, Ankara, Aydın (Alaşehir, Yenişehir), Birecik (Ank, Suruç), Bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek, Çermik, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Uluborlu), Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Kayseri, Kırşehir, Kilis (Çöm), Kocaeli (Gebze), Konya, Kütahya, Maraş, Mardin (Beriyyecik), Menteşe, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Tarsus, Teke (Antalya, Elmalı, Kaş), Trablusşam, Urfa (Bozova, Harran), Uşak.

DODURGA-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana, Aksaray, Amasya, Ankara, Biga (Ezine), Beğ S. (Sivrihisar), Birecik (Suruç), Bolu, Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, İçel (Mud), Karaman, Kastamonu, Kırşehir, Maraş, Menteşe (Mekri, Peçin), Sivas, Tokat (Turhal), Tarsus (Kosun, Ulaş), Teke (Antalya, Milli Nah., Muslu Nah.), Trablusşam, Urfa (Bozova).

YAPARLI-BOZOK-Ay Han Oğulları
Aydın (Alaşehir, Arpaz, Birgi, Bozdoğan, İzmir, Sultanhisarı, Tire, Vakıf, Yenişehir), Hamid (Eğridir, Gölhisar), Kütahya, Mardin, Menteşe (Mekri, Muğla, Tavas, Peçin), Saruhan (Adala, Akhisar).

AVŞAR-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana, Afyon, Aksaray, Amasya, Ankara, Aydın, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Beyşehir, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Uluborlu, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Karataş, Mud, Silifke, Silindi), Karahisar-ı Şarkî, Karaman (Bozkır, Eski il, Karahisar), Kadirli, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya, Maraş (Antakya, Bertiz, Besni, Camusbel, Elbistan, Güğercinlik, Kara Hayıt, Keferdiz, Kurupınar, Yenice Kale, Zamantı), Menteşe ((Balat, Mekri, Peçin, Ula), Niğde, Özer (Payas), Saruhan (Demirci, Manisa, Ayasulug, Sığla), Sivas, Tarsus (Merkez, Kosun, Ulaş), Teke (Antalya), Urfa.

KIZIK-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Karaisalu, Sarıçam, Yüreğir), Afyon, Aksaray, Akşehir, Ankara, Aydın, Beyşehir, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Erzurum (Tercan), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Kastamonu, Kırşehir, Konya, Kütahya, Malatya (Keder­beyt), Maraş, Manisa, Menteşe, Niğde, Saruhan (Adala, Akçahisar, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Ilıca, Kayacık, Marmara, Menemen, Nif), Sivas, Tarsus.

BEĞDİLİ-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Eyüb ili, Bayburd, Turgud), Akşehir, Ankara, Antakya, Aydın, Antep, Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Çorum (Bayadözü, İskilip, Katar), Diyarbekir, Dulkadır (Maraş, Antep), Halep, Hamid (Karaağaç, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Mud), Karaman, Kadirli, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya (Bayburd, Turgud, Eski il, Ereğli, Kureyşözü, Saidili), Kütahya, Malatya (Besni, Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş (Elbistan), Mardin, Muğ­la, Niğde (Bor, Develi, Ortaköy, Zeytun), Özer (Payas), Samsun, Saruhan, Sivas, Tarsus (Kosun), Urfa, Şark Vilâyeti.

KARKIN-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Karaisalu, Sarıçam), Afyon, Aksaray (Koçhisar, Eyüb ili), Ankara, Aydın, Antep, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Karesi (Ayazmend, Balıkesir, Bigadiç, Fart, Giresun, İvrindi, Manyas, Pınarhisar, Sındırgı), Kastamonu, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütah­ya, Maraş, Menteşe, Niğde (Ürgüb, Eski il), Saruhan (Adala, Akça­hisar, Conşa, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Ilıca, Kestel=Nazilli, Manisa, Marmara Nah., Nif, Yengi), Sığla (Ayasulug, İzmir), Sivas (Niksar, Tokat), Tarsus (Kosun, Kuştemür), Teke (Antalya).

PEÇENEK(Beçenek)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Karaisalu, Kınık, Sarıçam), Afyon (Sandıklı), Aksaray (Koçhisar), Alaiye (Alanya), Ankara (Çubuk, Haymana, Murta­zaâbâd, Yabanâbâd), Bitlis (Ahlat), Bozok (Yozgat, Akdağ, Çubuk, Delüce Özü, Eğri Su), Halep, İçel (Anamur, Ermenek, Gülnar, Silifke), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri (Malya), Konya Bayburd, Eski il, Karacadağ, Kureyşözü), Kilis, Malatya (Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş (Elbistan, Güğercinlik, Keferdiz), Sivas (Eşkinciyan, Tokat Erkilet), Tarsus.

ÇEPNİ (Çebni)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara, Aydın, Bayburd (Kelkid), Birecik (Araban, Merzüman, Suruç), Bolu (Mudurnu, Todurga), Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum (Osmancık), Diyarbekir (Bertiz, Savur), İçel (Mud), Halep, Hamid (Eğridir, İrle), Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Konya, Karesi (Giresun, İvrindi), Kadirli, Kastamonu (Araç, Ayan­dan, Küre), Kayseri, Konya (Alaşehir, Aladağ, Ilgın, Mahmudlar, Turgud), Kütahya, Maraş, Niğde, Ordu (Ünye), Samsun (Kavak), Sivas, Trabzon (Çepni, Kürtün).

BAYINDIR-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Berendi, Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Kınık, Özer, Yüreğir), Afyon, Aksaray, Akşehir, Alaiye (Alanya), Ankara, Antakya, Ay­dın, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Biga, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çapakçur, Çorum, Denizli, Diyarbekir, Erzurum, Halep (Ağzaz), Hama, Hamid (Burdur, Ağlasun, Eğridir, Gölhisar), Hınıs, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Mud, Silifke), Karaman, Karesi (Sın­dırgı), Kadirli, Kastamonu (Sinop), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli (Kandıra), Konya, Kütahya, Malatya (Besni), Maraş, Mardin, Men­teşe, Muğla, Niğde (Develi), Özer (Payas), Saruhan, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Teke (Elmalu, Kaş, Milli Nah.), Trablusşam, Urfa (Bozili=Bozova).

ÇAVUNDUR (Çavuldur)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Amasya (Gedegra, Geldiklen), Ankara, Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Hamid, Karaman, Kastamonu, Konya, Kütahya, Maraş, Niğde, Ordu (Ünye), Samsun (Kavak), Sivas, Trabzon (Çepni, Kürtün).

SALUR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana, Aksaray (Eyüb ili, Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara, Aydın, Antep, Biga, Beyşehir, Birecik (Araban, Rum Kala), Bozok (Yozgat, Akdağ, Baltı, Çubuk, Kanak, Sorkun), Çorum (Budaközü, Osmancık), Diyarbekir, Erzurum (Kemah, Rum Kala), Halep, Hama, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Karesi, Kadirli, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya (Kâhta, Samsad, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş, Menteşe, Muğla, Niğde, Saruhan, Sivas, Tarsus (Kosun, Kuştemür, Ulaş), Trablusşam, Urfa.

EYMÜR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Ayas, Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Berendi, Kınık, Sarıçam), Afyon, Aksaray (Eyüb ili), Akşehir, Amasya, Ankara (Ayaş, Bacı, Çubuk, Kasaba), Arapkir, Aydın (Ayasulug, Alaşehir, Bozdoğan, Fota, Güzelhisar, İzmir, Nif, Sart, Tire, Yenişehir), Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Birecik (Ank, Merzüman, Suruç), Bolu, bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek (Havik), Çorum, Diyarbekir, Ergani, Erzurum (Kemah, Rum Kala), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Mud, Silifke, Sinanlu), Karaman, Kadirli, Kas­tamonu (Araç, Daday, Sinop), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Kon­ya, Kütahya, Malatya (Besni, Argovan, Gerger, Hısn-ı Man­sur=Adıyaman, Kâhta, Keysun, Samsad), Maraş (Antakya, Elbistan, Güğercinlik, Keferdiz, Kemer, Yenicekale, Zamantı), Mardin, Mem­biç, menteşe (Köyceğiz, Tavas), Niğde (Develi, Karahisar, Şamardı, Ürgüb), Özer (Payas), Ravendan, Saruhan, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Teke (Elmalı, Milli Nah.), Urfa.

ALAYUNDLU-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Karaisalu), Aksaray (Bekir, Eyüb ili, Koçhisar), Afyon (Karahisar-ı Sahib), Akşehir (İshaklu), Amasya (Ladik), Ankara, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Bolu, Çankırı, Çorum, Erzurum (Kemah, Kuruçay), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Kastamonu, Kırşehir, Konya (Turgud), Kütahya, Maraş, Menteşe, Niğde, Saruhan, Sultanönü (Eskişehir), Trabzon, Urfa.

YÜREĞİR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Merkez, Ayas, Berendi, dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Kınık, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Eyüb ili), Ankara, Bayburd (Kelkid), Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Gülnar, Karataş), Karahisar-ı Sahip (Afyon), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kırşehir, Kilis, Kütahya, Konya, Malatya, Maraş (Elbistan), Menteşe (Köyceğiz, Mekri, Pırnaz), Niğde (Şamardı), Özer (Payas), Sis (Kozan), Sivas, Sultanönü (Eski­şehir), Tarsus (Kosun, Ulaş), Teke (Antalya), Trabzon (Kürtün).

İĞDİR (Yigdir)-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Ayas, Berendi, Karaisalu,Karataş, Sarıçam, Yüreğir), Aksa­ray (Koçhisar), Ankara, Aydın, Antep, Bayburd S., Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Çankırı, Erzurum, Halep, Hamid (Ağlasun, Barla, Eğridir, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Gülnar, Karataş, Mud), Karaman, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya (Besni, Argovan, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta, Keysun, Sam­sad), Maraş, Menteşe (Bozöyük, Çine, Köyceğiz, Mazun, Peçin), Muğla, Saruhan (Adala, Akhisar, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Marmara), Manisa, Sivas, Siverek, Sultanönü (Eskişehir), Tarsus (Merkez, Kosun), Teke (Antalya, Elmalı, İğdir, Kaş, Muslu), Urfa (Bozili=Bozova).

YIVA-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Hacılı, Karaisalu, Kınık, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Ereğli, Eyüb ili, Hasandağı, Koçhisar), Akşehir, Alaiye (Alanya), Ankara, Antep, Aydın (Alaşehir, Ayasulug, Birgi, Çeşme, Güzelhisar, Honaz, İzmir, Kestel=Nazilli, Sart, Sivrilhisar, Sultanhisarı, Tire), Bayburd (Kelkid), Biga, Birecik (Ank, Araban), Bitlis (Boğnaran), bolu, Bozok (Yozgat, Akdağ, Boğazlıyan, Deliceözü, Sorkun), Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Ermenek, Gülnar, Mud, Silifke, Silindi, Sinanlu), Karaman, Karesi, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kayseri, Kırşehir (Hacı Bektaş), Kilis, Konya (Eski il, Ürgüb), Kütahya, Malatya (Besni, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta, Samsad), Maraş (Antakya, Elbistan, Zamantı), Mardin, Menteşe (Balat, Bozöyük, Çine, Eskihisar, Köyceğiz, Mazun, Mekri, Milas, Muğla, Peçin, Tavas, Ula), Niğde (Develi, Karahisar, Ürgüb), Rodos Adası, Saruhan (Akhisar, Güzelhisar, Manisa, İzmir), Sivas, Sultanönü (Eskişehir), Şam, Tarsus, Teke (Antalya, Elmalı, Honaz, İğdir, Kürt), Urfa.

KINIK-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Kınık, Berendi, Hacılı, Karaisalu, Sarıçam, Yüreğir), Aksa­ray, Ankara, Arapkir, Aydın, Antep, Biga (Balya, Ezine), Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karahisar-ı Sahib (Afyon), Kara­hisar-ı Şarkî, Karaman, Karesi, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Maraş, Menteşe, Niğde, Özer (Payas), Sığla, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Tarsus, Teke, Tekirdağ, Urfa.

BÜĞDÜZ (Bügdüz)-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Hasandağı, Koçhisar), Ankara, Beğ S. (Sivrihisar, Viranşehir), Aydın Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Konya (Eski il, Koçhisar, Turgud), Kırşehir, Sivas, Sultanönü (Eskişehir).

VARSAK-ÜÇOK
Adana (Ayas, Berendi, Dündarlı, Karaisalu, Misis, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Eyüb ili, Koçhisar), Akşehir, Alanya (Manavgat), Ankara, Antep, Ayradı Kaz., Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat, Kanak, Sorkun), Çankırı (Keskin), Çorum (Budaközü, Osmancık), Diyarbekir, Halep, Hamid (Eğridir), İçel (Anamur, Bozdoğan, Ermenek, Gülnar, Karataş, Mud, Silifke, Silindi, Sinanlu), Karaman (Aladağ, Bozkır, Eski il, Koçhisar), Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya (Bayburd, Ereğli), Kütahya, Maraş, Niğde, Özer (Payas), Sis (Kozan), Sivas, Tarsus (Kosun, Kuştemür, Ulaş), Teke (Antalya), Urfa.

BARAK[1]-Türkmen
Adana, Ankara, Aydın, Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat), Hamid, Karaman, Kayseri, Maraş, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Urfa (Kozan Nah.).

ÇUNKAR
Aksaray, Ankara (Bacı), Aydın, Bozok (Yozgat), Karaman, Kayseri, Kastamonu, Kırşehir, Malatya, Mardin, Saruhan, Manisa, Sivas (Sorkun, Budaközü).

KIPÇAK
Adana (Bulgarlu, Dündarlı), Aksaray (Eyüb ili, Hasandağı), Akşehir (İshaklu), Ankara, Aydın, Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat, Kanak, İli Su), Çankırı, Çorum, Hüdavendigâr (Bursa), Karahisar-ı Sahib (Afyon), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Maraş, Manisa, Sivas, Tekirdağ.

GÜNEY SUDAN’DAKİ ANUAKLAR
Güney Sudan'daki Anuak kardeşler; gezegendeki en koyu tenli insanlar olarak biliniyor.

Anuaklar’ın %95'i geleneksel dinlerini koruyor (insan olmayan nesnelerin ruhu olduğuna inanıyor, çoğunluk animist diyorlar).

Juok adında, her şeyin yaratıcısı olarak kabul edilen yüce bir ruha inanıyorlar.

Anuaklar; biri hastalandığında ya da başkasından intikam almak istediğinde; Juok'a hayvan kurban ediyorlar.

Anuaklar ; onlara şefaat etmesi için, ruhları veya rahipleri kullanmak yerine doğrudan Juok'a dua ediyorlar.

Bir Anuak öldüğünde; evinin merkezindeki bir ağacın yanına gömülüyor ya da evinden birkaç metre uzağa. Yüzü kürklerle kaplanıyor, mezarı da çitlerle çevriliyor.

Her yıl darı hasadı başladığında ve bira hazır olduğunda; o yıl, ölenlerin anısına bir ölüm partisi düzenleniyor.

Anuaklar aynı zamanda falcılık ve sihir yapıyor. Hem gelecek hakkında bilgi edinmek hem de birinin lehine veya aleyhine işaretler almak için "cijor"u çağırıyorlar.

Yaklaşık 150 yıl önce Anuak halkı; Kuzey Sudan'da büyük bir bölgeyi işgal etti. Çok sayıda istiladan sonra; Anuak, Baro ve Pibor nehirleri boyunca mevcut bölgelerde yerleşik hale geldiler.

Anuaklar ülkenin güneyindeki Gambela bölgesinde; düz ve neredeyse ağaçsız, bitkisiz bir bölgede yaşıyorlar.
Bilhan Akkaya

Peygamber Efendimizin katibinin mezarı Şanlıurfa’da bulundu

İslam döneminin en önemli mühürleri Şanlıurfa’nın Beykapısı Mahallesin’deki bir evin bahçesinde bulundu. Yaklaşık bin 210 yıllık mezarın sahabe yakınlarına ait olduğu tahmin ediliyor.

Kültürel Mirası Koruma Derneği Başkanı Mimar Uğur Beyazgül ve Prof. Dr. Kasım Şulul’un birlikte yürüttüğü çalışmada, bin 210 yıllık olduğu tahmin edilen mezar taşının üzerinde “Korunmuş Ruha şehrinde hicri 190 yılının Cemaziyelahir ayında Allah ona Kur’an okuyan ve rahmet duasında bulunana rahmet etsin” Arapça yazısının bulunduğu belirtildi.

Kültürel Mirası Koruma Derneği Başkanı Mimar Uğur Beyazgül ve Prof. Dr. Kasım Şulul, konuyu Kültür Bakanlığına bildirdiklerini ve Şanlıurfa Müzesinin konuyla ilgili çalışmalar başlattığını ifade etti.
Konunun bilim adamları tarafından daha detaylı incelenerek ulusal ve uluslararası bir nitelik kazanması bekleniyor. Mezar taşı ve kitabenin bulunduğu yerde Peygamber Efendimizin (S.A.V.) vahiy katiplerinden Hanzala El-Katib’in de burada defnedildiği tahmin ediliyor.

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Prof. Dr. Kasım Şulul, “Korunmuş Ruha şehrinde hicri 190 yılının Cemaziyelahir ayında Allah ona (Kur’an) okuyan ve rahmet duasında bulunana rahmet etsin” yazdığını ifade ederek, “Kitabeye konu olan zatın erkek olduğu ve hicretin 190. yılının Cemaziyelahir ayında vefat ettiği bildirilmektedir ki miladi karşılığı Nisan 806’dır. Danıştığımız hattalar Mustafa Kaçar, Mehmet Memiş, Ömer Sabuncu ve diğerleri kitabenin özelliklerini inceledikten sonra şu sonucu tarafımıza iletmişlerdir. Kitabenin konusu olan zatın vefat tarihi ile kitabenin yazılış tarihi farklıdır. Kitabesi yazılan kişi Cemaziyelahir 190 yani Nisan 806’da vefat etmiş, kabri 11. veya 12. yüzyılda restore edilirken bu kitabe yazılmıştır. Kitabe celi sülüs, yazı Rumi tezyin.

TÜRK DEVLETİ SAYISI 113 İLE 180 ARASINDA

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesinden kıymetli hocamız Prof. Dr. Ramazan Özey'in okuduğum makalesine göre çeşitli tarihi kaynaklara göre bugüne kadar dünya üzerinde kurulan Türk devleti sayısı 113 ile 180 arasında değişiyor. Tarihte yaşadıkları dönemler ve kuruldukları alanlar tespit edilen devletler şu sekilde:

Kurulduğu bölgede hakimiyet sağlayan 16 büyük Türk devleti var.
1- Hun Devleti : M.Ö. 250 - M.S. 216 Japon Denizi ile Hazar Denizi arası
2- Batı Hun İmparatorluğu: Batı Türkistan
3- Avrupa Hunları: 434 - 469 Avrupa
4- Akhunlar: 350-557 Horasan, Afganistan, İran
5- Göktürk Devleti: 552-744 Orta Asya
6- Uygur Hakanlığı: 744-840 Selenga, Orhun ve Tola ırmakları havzalarından Baykal gölünün güneyindeki bozkırlara kadar
7- Avar Devleti: 562-823 Avrupa
8- Hazar Devleti: 7-11. Yy Doğu Avrupa
9- Karahanlılar: 840-1212 Orta Asya
10- Gazneliler: 969-1187 Afganistan-Hindistan
11- Büyük Selçuklu Devleti: 1040-1157 Ön Asya
12- Harezmşahlar: 1097-1231 Orta Asya
13- Timurlar Devleti: 1370-1507 Ege kıyılarından Orta Asya ve Hindistana uzanan alan
14- Babür Devleti: 1526-1858 Hindistan
15- Altınordu Devleti: 1227-1502 Karadeniz ile Hazar Denizi arası
16-Osmanlı Devleti: 1299-1922 Asya, Avrupa ve Afrika
TARİHTEKI DİĞER TÜRK DEVLETLERİ

1. Han ya da Ön Chao Kuzey Çin Hun Devleti: Kuzey Çin
2. Arka Chao Kuzey Çin Hun Devleti : Kuzeydoğu Çin
3. Kuzey Liang Hun Devleti: 5.yy Kansu ve çevresi
4. Hsia Gün Devleti: Kuzey Çin
5. Tabgaç Devleti: Orta Asya
6. Doğu Göktürk Hakanlığı: 585-630 Aral gölü çevresi, Ötüken, Kuzeybatı Moğolistan
7. Batı Göktürk Hakanlığı: Aral Gölü ile Kafkaslar arası
8. Türgiş Devleti: 630-750 Kafkaslar
9. Turfan Uygur Devleti: 840-856 Turfan havzası ve çevresi
10. Sarı Uygur Devleti: 840-911 Orta Asya
11. Karluklar: Çungarya havzası
12. Kimek Hakanlığı: İrtiş boyları
13. Kırgızlar: 840-1207 Ötüken
14. Peçenekler: 10-11. yy
15. Uzlar: Karadeniz Kuzeyi
16. Kumanlar: 11-12. yy Balkaş gölü ile Batı Karadeniz kıyıları
17. İdil Bulgar Devleti: İdil nehrinin akaçlama alanı
18. Tuna Bulgar Türk Devleti:670 civari Tuna boyları
19. Toharistan Türk Devleti: 6.yy Afganistan-Türkistan
20. Türk-şahi ya da Tigin-şah Devleti: Afganistan
21. Şul (Çöl) Türkleri Devleti: 8.yy Hazar Denizinin güneydoğusu
22.Tolunoğulları:875-905 Mısır-Irak arası
23. İhşidiler: 935-969 Mısır İrak
24. Şemsiler: 1211-1266 Hindistan
25. Balabanlılar: 1266-1290 Hindistan
26. Kalaçlar:1290-1320 Hindistan
27. Tuğluklar: 1320-1414 Hindistan
28. Hısn-ı Keyfa Artuklulari: 1101-1231 Hasankeyf
29. Mardin Artukluları: 1108-1408 Mardin
30. Harput Artukluları: 1185-1233 Elâzığ
31. Saltuklular: 1092-1202 Erzurum
32. Mengücekler: 1118-1228 Erzincan
33. Danişmendliler: 1092-1178 Sivas ve Divriği
34. Sökmenler (Ahlatşahlar) Devleti: 1110-1207 Van Gölü havzası
35. Dilmaçoğulları Beyliği: 1084-1394 Bitlis
36. Yınaloğullari: 1098-1183 Diyarbakır
37. Çaka Beyliği: 1081-1097 İzmir
38. Anadolu Selçukluları Devleti: 1078-1308 Konya çevresi
39. Suriye Selçukluları Devleti: 1078-1117 Suriye, Ürdün, Lübnan,İsrail
40. Dımaşk Atabeyliği: 1104-1154 Güney Suriye
41. Irak Selçukluları Devleti: 1092-1194 Irak-İran
42. Zengiler: 1127-1259 Suriye
43. Kirman Selçukluları: 1043-1187 Kirman çevresi
44. İldenizler: Azerbaycan
45. Salgurlar: 1148-1286 İran
46. Eyyubiler: 1171-1252 Ön Asya
47. Memlükler: 1250-1517 Mısır, Suriye
48. Şeybaniler: Orta Asya
49. Kazan Hanlığı: 1437-1556 Doğu Avrupa, Karadeniz, Moskova arası
50. Kasım Hanlığı: 1445-1552 Kafkaslar
51. Astrahan Hanlığı: 1466-1552 Idil nehri havzası
52. Kırım Hanlığı: 1441-1783 Kırım
53. Sibir Hanlığı: 1556-1600 Moğolistan
54. Buhara Hanlığı: 1599-1785 Orta Asya
55. Hive Hanlığı: 1512-1920 Orta Asya
56. Hokand Hanlığı: 1710-1876 Fergana havzası
57. Safeviler: 1501-1732 Ön Asya
58. Afşarlar: 1736-1795 Ön Asya
59. Kaçarlar: 1779-1925 Hazar Denizi güneyi
60. Akkoyunlular: 1469-1508 Diyarbakır
61. Karakoyunlular: 1390-1468 Azebaycan, Irak, Doğu Anadolu
62. Karamanoğulları: 1256-1473 Konya
63. Alaiye: 1300-1463 Alanya
64. Eşrefoğulları: 1280-1326 Beyşehir, Eğridir
65. Germoyanoğullari: 1303-1429 Kütahya
66. Hamitoğulları: 1300-1391 Uluborlu
67. Tekeoğulları: Antalya
68. Menteşeoğulları: 1282-1389 Menteşe tarafı
69. Inançoğulları: 1276-1400 Denizli
70. Sahip Ataoğulları: 13.yy Afyon
71. Aydınoğulları: 1310-1426 Aydın, İzmir
72. Karesioğullari: 1297-1360 Balıkesir
73. Candaroğulları: 1292-1461 Kastamonu, Sinop
74. Eretnaoğulları: 1344-1381 Sivas, Kayseri
75. Kadı Burhaneddin Beyliği: 1381-1400 Sivas, Amasya
76. Saruhanogullari: 1310-1410 Manisa
77. Tacettinoğullari: 1378-1428 Ordu ,Bafra
78. Pervaneoğullari: 1276-1322 Sinop
79. Ramazanoğullari: 1378-1608 Çukurova
80. Dulkadiroğulları: 1337-1521 Maraş
81. Türkiye Cumhuriyeti: 1923-~
82. Hatay Türk Cumhuriyeti: 1938-1939 Hatay
83. KKTC : 1983
84. Aras Türk Cumhuriyeti: 1918 Iğdır, Nahçıvan
85. Cenubi Garbi Kafkas Türk Cumhuriyeti: 1919 Batum-nahçıvan
86. Türkmen Devleti : 1855-1885 Türkmenistan
87. Garbi Trakya Devleti: 1920-1923 Gümülcine
88. Doğu Türkistan: 1864-1877 Doğu Türkistan
89. Doğu Türkistan Türk Cumhuriyeti: 1933-1937 Doğu Türkistan
90. Azerbaycan : 1991
91. Özbekistan : 1991
92. Türkmenistan: 1991
93. Kazakistan: 1991
94. Kırgızistan

Cuma Hutbesi: “Miraç Gecemiz: İlâhî Rahmet ve Sekînet Vesilemiz”

Muhterem Müslümanlar!

Geçen hafta milletçe büyük bir felaket yaşadık. Yitirdiğimiz her bir canın acısıyla yüreklerimiz yangın yerine döndü. Acımızı tarif etmeye kelimeler kifayetsiz. Allah’a hamdolsun ki dün olduğu gibi bugün de zor zamanımızda kenetlendik. Âlicenap milletimiz başta olmak üzere duyarlılık gösteren ülkelerin, depremin ilk anından itibaren maddi manevi imkânlarını seferber etmesi her türlü takdire şayandır.

Aziz Müminler!

İnanıyoruz ki aynı iman ve ruha sahip olduğumuz müddetçe aşamayacağımız hiçbir engel yoktur. Toplu vurdukça yüreklerimiz Allah’ın yardım ve inayetiyle üstesinden gelemeyeceğimiz zorluk yoktur. Birlik ve beraberlik içinde hareket ettiğimiz sürece saramayacağımız hiçbir yara, dindiremeyeceğimiz hiçbir acı yoktur.

Kıymetli Müslümanlar!

Bu gece, mahzun gönüllerimize ilâhî bir rahmet ve sekînet vesilesi olan miraç gecesini idrak edeceğiz. Yüce Rabbimiz, Peygamber Efendimiz (s.a.s)’i, ömrünün hüzün senesi olarak bilinen çok zor bir döneminde miraç hâdisesiyle teselli etmişti. Âlemlere rahmet Hz. Muhammed Mustafa (s.a.s)’i zatının birliğine, büyüklüğüne ve sonsuzluğuna şahit kılmıştı. Bu kutlu yolculuk Kur’an-ı Kerim’de şöyle anlatılmaktadır: “Bir gece, kendisine ayetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu Mescid-i Harâm’dan, çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksâ’ya götüren Allah, noksan sıfatlardan münezzehtir. Hiç şüphesiz O, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir.”[1]

Değerli Müminler!

Bu mübarek gecede, ellerimizi semaya, dillerimizi duaya, gönüllerimizi Rabbimize açıp yalvaralım ve diyelim ki:

رَبِّ اِنّ۪ي لِمَٓا اَنْزَلْتَ اِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَق۪يرٌ

“Ey Rabbimiz! Bize göndereceğin her hayra muhtacız.”[2]

رَبِّ اشْرَحْ ل۪ي صَدْر۪يۙ وَيَسِّرْ ل۪ٓي اَمْر۪يٌۙ

“Rabbimiz! Gönlümüze ferahlık ver. İşimizi kolaylaştır.”[3]

رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِم۪ينَ

“Ya Rabbi! Bizleri bağışla. Bizlere merhamet et. Sen merhamet edenlerin en hayırlısısın.”[4]

Aziz Müslümanlar!

Rahmet ve mağfiretin bizleri kuşattığı bu kutlu gecede, dualarımız sadece dillerimizde kalmasın. Sözlü dualarımıza fiili dualarımızı da katalım. Yaşadığımız bu büyük afet karşısında kimsesizlere kimse, çaresizlere çare olmaya devam edelim. İhtiyaç sahiplerine kol kanat gerelim, yetim ve öksüz yavrularımızı bağrımıza basalım. Kardeşlerimizin acısını bir nebze de olsa hafifletmek için elimizden gelen bütün gayreti gösterelim. Deprem bölgelerinin yanında illerimize gelen depremzede kardeşlerimize de ulaşıp destek olalım. İhtiyaç fazlası evlerimizi ve bütün imkânlarımızı karşılıksız olarak onların istifadesine sunalım. Bu zor dönemde fahiş fiyatlarla depremzede kardeşlerimizi, aziz milletimizi istismar edenleri uyaralım. Unutmayalım ki gün, dayanışma ve yardımlaşma günüdür. Vakit, iyilik ve fedakârlık vaktidir. Zaman, Allah Resûlü (s.a.s)’in şu hadis-i şerifini aklımıza ve gönlümüze nakşetme zamanıdır: “Bir kul, kardeşine yardım ettiği sürece, Allah da o kula yardım eder.”[5]

Hutbemi bitirirken ahirete irtihal eden her bir kardeşimize Cenâb-ı Hak’tan rahmet, yaralılarımıza acil şifa, aziz milletimize metanet diliyorum. Rabbim bizleri her türlü felaketten muhafaza eylesin. Miraç gecemiz mübarek olsun.

[1] İsrâ, 17/1.
[2] Kasas, 28/24.
[3] Tâhâ, 20/25-26.
[4] Mü’minûn, 23/118.
[5] Ebû Dâvûd, Edeb, 60.