Çöpür Taşı nedir bilir misiniz?..

Eskiden, mimarlıkta suyu işlenen dairevi bir yolda dolaştırıp güzel bir görüntü ve ses elde etmek için yapılan uygulamada, suyun çevrildiği işlemeli taşın adıdır.

Çöpür, Su yolunun üzerine, havuzun yanına veya çeşmelerin taşma yoluna vb. gibi gerek iç mekanda gerek dış mekanda uygulanmış.

Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakkı Acun, global dünyada insanların farklılıkları ile fark edildiklerini belirterek, "Bizim farklılığımız ise kültürümüzdür." dedi.

Prof. Dr. Acun, Türk kültürünün unutulduğunu ileri sürerek, "Biz, bu farklılıklar bizi geri bırakıyor diye bunları terk ettik ve böylece kültürümüzü kaybettik." diye konuştu. Binek taşı, külliye, dinlenme taşı, sadaka taşı, yitik taşı, ezan taşı, çöpür taşı, süzek taşı gibi Osmanlı'da kullanılan çeşitli taşların anlamını anlatan Acun, bunların Türk kültürünün inceliğini gösterdiğini ifade etti.Osmanlı'da her kesimin düşünüldüğünü dile getiren Acun, günümüz gençliğinin kendi kültürünü unuttuğunu savundu. Acun, Türk kültüründeki inceliğe Avrupa'nın hiçbir yerinde rastlanmadığını belirtti...
Ülkemizde bulunan çöpür taşının bazı örnekleri:
Kayseri Güpgüpoğlu Konağında,
Diyarbakır, Cemil Paşa Konağında,
Sivas Ulu Cami karşısında,
Denizli’de Meserret Sokak’ta,
Topkapı Sarayı’nda,
İstanbul Ataşehir Nezahat Gökyiğit Botanik Parkı’nda,
Mardin, Deyrulzafaran Manastırı ziyaretçi karşılama merkezinde,
Eyüp’te Şeyh Murad Efendi Tekkesi’nin bahçesinde bulunmaktadır..

Çöpür taşından suyun müzikli bir şekilde ilerlemesi, suyun hareketini izleyen ve dinleyenin huzur bulması ve bu su yolunu, içinden su akarken seyredenin gözü şifa bulurmuş...
Muazzez İlmiye Çığ sayfasından alıntı

Şakirin Camii,
Üsküdar, Karacaahmet Mezarlığı,
2009,
Mimar; Hüsrev Tayla
İçmimar; Zeynep Fadıllıoğlu (Bu işi ile "cami tasarlayan ilk kadın mimar" ünvanını kazanmıştır.).

Şakirin (Arapça “müteşekkir demektir) ailesi tarafından inşa ettirilmiştir.

Caminin kabuk kubbeli dış cephesi, değerli mimarlarımızdan rahmetli Vedat Dalokay tarafından tasarlanan ancak uygulanmayan Ankara Kocatepe Camii projesine biraz benzer (Karşılaştırma için projenin bir resmini son görsel olarak ekledim.)

İki tane şerefesiz minaresi vardır.

Dışarıdan oldukça sade görünen caminin kubbesi “balık pulu” denilen tarzda alüminyum kompozit panellerle kaplanmıştır. Modern ışık efektleriyle geceleyin mavi bir görüntüye bürünmekte. Aydınlatma tasarımı İngiliz sanatçı
Arnold Chan'ın eseridir.

İç avludaki çeşme işlevi gören küçük havuz, Kozmosu simgeleyen bir kürenin merkezine yerleştirilmiştir. Küçük kürenin neresine baksanız cami ve minare görüntüsünü görürsünüz. Şeffaf bir kubbe olarak düzenlenen küre, Londra'nın ünlü heykeltıraşı William Pye tarafından tasarlanmış.

İç mekandaki mihrap, minber, sunak, hat ve kaligrafiler, avizeler, vitray ve pencereler, duvardaki panolar , hepsi ayrı ayrı sanatçıların elinden çıkmıştır:

Koyu gri Kayseri taşlarının hakimiyetindeki dış cephe, mimar ve ressam Kadir Akorak tarafından düzenlenmiş.

Caminin dış cephesi kabuk kubbe dışında oldukça sadedir. Narteks bile son derece basittir. Ancak asıl sürprizler iç mekandır. Camiye adım attığınızda, turkuaz parlak sarı bir sunak sizi karşılıyor. O kadar güzel bir karşılama ki, onun güzelliğini özümsemek için zaman ayırmanız gerekiyor. Sunak bir muska izlenimi yaratıyor. Mihrabın yanına yerleştirilen minber daha açık sarı renkle işlenmiş ve uzaktan baktığınızda üzerinde hat yazıları varmış gibi görünüyor: 12 kademeli minbere yaklaştığınızda süslü yaprak desenleri ortaya çıkıyor. Kozmosu temsil eden yaprakları
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Başkanı Tayfun Erdoğmuş tasarlamış.
Minberin iki ucu gökyüzüne doğru kavislenerek yükseliyor. Bu görüntüsüyle sonsuzluğu ve ulvî yolculuklara çıkış noktasını stilize etmiş gibi görünüyor.

Yerdeki halı, deve tüyü özel el dokumasıdır. Üzerinde bordo çizgilerle namaz kılınacak yerler belirtilmiş.

Caminin içini pleksiglas, metal, ayna ve camla kaplayan avizenin
pleksiglas ve metallerini
Vitray ustası Orhan Koçan,
kristallerini Nahide Büyükkaymakçı yapmış.

Avize iç içe büyük daireler şeklinde, üç halkadan oluşan ve Tanrı'nın 99 isminin yer alan şekilde tasarlanmış.

Nur Suresi ünlü hattat Hüseyin Kutlu tarafından yapılmış.

Ancak ne iç içe geçmiş daireler, ne de avizenin büyüklüğü avizedeki büyüyü oluşturuyor. En etkileyici yönü dairenin köşesinden yavaşça aşağıya doğru akan su izlenimi veren zarif kristal damlalardır.

Şakirin Camii'nin üç tarafı camla kaplı. Geleneksel cami tasarımlarının ve diğer ibadethanelerin aksine içmekan çok aydınlıktır. Bu parlak tasarım, dış ve iç mekanın aynı görünmesini sağlar. İçeriden dışarıyı rahatlıkla görebilir, ancak pencerelerdeki ızgaraların özgün tasarımı nedeniyle dışarıdan içeriyi görmek oldukça zor.

Duvarların da başka ilginç bir özelliği var. Duvardaki her kanat, Kuran sayfaları gibi stilize edilmiş. Uzaktan baktığınızda sanki beyaz sayfalara altın varakla yazılmış gibi. Sanki kutsal kitabın içindesiniz ve bu atmosferde kitap, umut ettiğiniz, dilediğiniz, şükrettiğiniz her konuda size yardımcı olmak için geliyor.

Kubbe, cami mimarisinde hem dış hem de iç açıdan önemlidir. Yarım kabuk kubbenin farkını dışarıdan gördük. Ana kubbenin zemin renginde olduğunu ve Tophane renklerinden ilham aldığını görüyoruz. Pencereyi çerçeveleyen duvarlarda kırmızı hakimdir.

Semih İrteş tarafından tasarlanan kubbenin merkezi Topkapı Sarayı'nın Tophane desenine dayanıyor. Bu eser, Fatır Sûre'nin çevresine alınmış, daha sonra hattat
Hüseyin Kutlu tarafından Mülk Sûre'si ile daire içine alınmıştır.

Satır aralıklarındaki figürler ünlü sanatçı Orhan Koçan'a aittir.

Köşeler; Tanrı, Muhammed, Ebubekir, Ömer, Osman, Ali, Hasan ve Hüseyin
panolarıyla süslenmiş.

Oymacı Semih İrteş; kubbedeki şerit yazısı kuşaklarını birbirine bağlayarak fırıldak şeklini oluşturmuş, bu fırıldak ile dünyanın ve gezegenlerin dönüşünü açıklamaya çalıştıklarını söylemiş. Camide bulunan kaligrafi, altın varak 23 ayar altından yapılmış ve yapımı iki yıl sürmüş.

Camide Osmanlı ve Selçuklu motifleri birlikte kullanılmış; Balkonda kadınların toplanma mekânında daha spesifik olarak Selçuklu motiflerinin kullanıldığını görüyoruz. Bariyerler dantel gibi, delikli tül gibi; ışık ve gölgenin oynadığı gizemli bir atmosfer yaratıyor.

Dışarıdaki Türk İslam Sanatları Müzesi bölümünde dört parça Kabe battaniyesi sergileniyor. Bunlar Sotheby's müzayede evinden büyük bir masrafla satın alınmış. Ayrıca Müze'de İznik çanak çömlek koleksiyonları da bulunmakta.

Şakirin Camii belki de Türkiye'nin en modern camisi olabilir. Son 50-60 yılda farklı kalitede taklit camilerin inşa edildiği bir mimari mabed tarihi varken bugün herkes Şakirin Camii gibi estetik ve modern tasarıma sahip camilerin sayısının artırmasını umuyor. Benzer modern mimari ile özenerek, ayrıntıları düşünülerek yapılan son dönem camilerin sayısının hızla arttığı da görülüyor...

Cami çok aydınlık ve gün ışığına çok açık olduğu için günün her saatinde farklı bir iç dizayn rengine sahipmiş gibi görünüyor. İnternette çok pek çok fotoğrafı mevcut. Ben sadece örnek olarak bir kaç tane seçtim. Ancak sanırım yapılacak en güzel iş bu camiyi gidip yerinde görmek olacaktır.
Derleme, tolga ekinli....

Denge Sütununun Amacı

Ülkemizde bazı cami, konak ve medreselerde rastlanılan elle çevirilince dönen denge sütununun amacı depremin binaya verdiği hasarı görmek.

Dönen taş denge sütunun dönmemesi durumu, yapının statik formunun ideal değerleri dışına çıktığına ve yapının görülen veya görülemeyen bir hasar aldığına işaret eder. Kısaca sütun dönmüyorsa yapının temel unsurları hasar görmüştür.

Birçok fay hattı üzerinde bulunan Türkiye’de, depremin yaptığı etkileri görmek amacıyla tasarlanan bu sütun günümüz mimari yapıları ile kıyaslanamıyor bile…

Öyle ki, 800 yıl önce yapılan bu yapılar, insan canının neredeyse hiçe sayıldığı, en ucuz malzemenin kullanıldığı, betonun ve demirin en kalitesiz halinin kullanıldığı son 100 yıldaki yapılardan çok daha ince düşünülmüş ve önem gösterilmiş durumda.

Denge Sütununun Kullanıldığı Bazı Yerler:
Kayseri Develi Ulu Camii,
Amasya Beyazıt Camii,
Sivas Divriği Ulucamii (depremden hasar almış durumda ve dönmüyor),
Manisa Muradiye Camii,
Kırşehir Cacabey Medresesi (depremden hasar almış durumda ve dönmüyor),
Tokat Niksar Belediye Hizmet Binası,
Diyarbakır Ulu Camii,
Bursa Yeşil Camii,
Edremit Eğilmez Camii,
Bergama Ulu Camii,
Bolu yıldırım Beyazıt Camii,
Bir şunu diyen bir yazı '29.42 Bergama Ulu Cami veya Yıldırım Camii, Sultan Yıldırım Bayezid tarafından 1399 tarihinde yaptırılmış, İzmir'in Bergama ilçesinde bulunan tarihî cami.

ORTADOKS KARAMANLI TÜRKLERİ

Anadolu'da yaşayan, Ortodoks olmalarına rağmen Yunanca bilmeyen ve sadece Türkçe konuşan gruba biz "Karamanlı" derdik.

Kayseri, Konya, Sivas ve Tokat taraflarında yaşayan Karamanlılar Ortodoks ama Türk idiler. Balkanlar üzerinden Anadolu'ya gönderilen Kıpçak'ların, Oğuz'ların ve Peçenekler'in soyundan geliyorlardı... Osmanlı vergi kayıtlarında Karamanlılar'ın eski Türklere mahsus adlar kullandıkları ve Aslan, Kaplan, Durmuş, Tursun, Budak, Sefer, Karaca, Karagöz, Kaya, Yağmur, Aykut, Ayvaz, Bahadır, Pazarlı, Bayram, Beyrek, Beytemür yahut Devletyar gibi isimler taşıdıkları görülürdü.

Anadilleri Türkçe olan Karamanlılar Yunanca bilmezler, dualarını bile Türkçe ederler ama Yunan alfabesini kullanırlar ve Türkçeyi Grek harfleriyle yazarlardı. 1896'da yayınlanan "Kayseria Mitropolitleri ve Mâlumat-ı Mütenevvia" isimli şiir kitabında yer alan bir dörtlük, Karamanlılar'ın bu karmaşık yapısını çok güzel anlatıyordu:

"Rum isek de Rumca bilmez, Türkçe söyleriz
Ne Türkçe yazar okuruz, ne de Rumca söyleriz
Öyle karışık yazı biçimimiz vardır
Hurufumuz Yunanice, Türkçe meram eyleriz."

Karamanlılar, Lozan Antlaşmasının imzalanmasından sonra yürürlüğe giren zorunlu mübadeleye tâbi tutuldular. Türkiye ve Yunanistan, İstanbul Rumları ile Batı Trakya Müslümanları dışında kalan bütün Rum Ortodoks ve Müslüman azınlığın karşılıklı olarak değişimine karar vermişlerdi ve bu zorunlu mübadele maddeleri Karamanlılara da uygulandı. Ortodoks Hıristiyan ama Türk olan ve neredeyse bin seneden beri Anadolu'da yaşayan onbinlerce Karamanlı, dilini bile bilmedikleri Yunanistan'a gönderildi.

Mübadeleden sonra Karamanlılar hakkında çok sayıda araştırma yapıldı ve bu araştırmalar Karamanlılar'ın Yunanlı değil Türk olduklarını yeniden gösterdi. Karamanlı'ların Türkiye'de yaşadıkları yıllarda 1854'ten mübadeleye kadar Türkçe ama Yunan harfleriyle bastıkları çok sayıda kitaplarda araştırma konusu oldu ve bu kitapların kataloğu, Yunanistan'da "Karamanlidika" adı altında ve dört ciltlik bir seri halinde yayınlandı."

Osman Altay Güçsav/Alıntı

Türk>Oğuz Boyları'nın Damgaları ve Anadolu'da Yerleşim Yerleri
──
Oğuz boylarının Anadoluda yerleşimi (Kaynak: Yusuf Halaçoğlu'nun Osmanlı arşivlerinden derlediği; 'Anadolu'da Aşiretler Cemaatler Oymaklar' kitabından)
──
KAYI-BOZOK-Gün Han Oğulları
Adana (Merkez, Dündarlı, Kınık, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Koçhisar). Akşehir (Ilgın), Amasya, Ankara (Merkez, Ayaş, Beğpazarı, Çubuk, Haymene, Kasaba), Aydın, Antep, Bayburd, Beğ S. (Mihaliç, Sivrihisar), Birecik (Araban, Suruç), Bolu (Ereğli, Gerede, Taraklıborlu), Bozok (Yozgat, Kanak), Çankırı (Çerkeş, Tosya), Çermik, Çorum (Bayadözü, Budaközü, İskilip), Diyarbekir (Ceylan Nah.), Ergani, Erzurum (Kemah), Halep, Hamid (Barla, Doyuran, Eğridir, Gölhisar, Isparta, Uluborlu), Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Karesi (Balıkesir), Kadirli, Kastamonu (Araç, Boyabad, Sinop, Taşköprü), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Konya (Eski il, Turgud, Bayburd, Ilgın, Mahmudlar, Saidili), Kütahya (Aydos, Gediz, Geyikler, Alaşehir, Kula, Küre, Lazkiye, Selendi, Simav, Şeyhlü, Yalak), Maraş, Besni, Mardin (Beriyyecik), Menteşe (Balat, Bozöyük, Çine, Eskihisar, Köyceğiz, Mekri, Milas, Peçin, Tavas), Muğla, Niğde (Anduğı, Bor, Develi), Saruhan, Sis (Kozan), Sivas (Budaközü, Sorkun), Tarsus, Teke (Milli, Karahisar), Tekirdağ, Uşak.

BAYAD-BOZOK-Gün Han Oğulları
Adana (Karaisalu, Kınık, Özer=Payas, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara (Bacı, Beğpazarı, Çubuk), Aydın, Antep, Beğ (Sivrihisar), Birecik (Suruç), Bitlis (Adilcevaz), Bozok (Yozgat, Akdağ, Karadere, Sorkun, Emlâk, Gedük, Kanak), Çankırı, Çemişkezek, Çorum (Bayadözü, Katar, Osmancık), Diyar­bekir (Hasankeyf, Batı Diyarbekir, Savur), Ergani, Erzurum (Ter­can), Eskişehir, Halep, Hama, Hamid (Burdur, Eğridir, Uluborlu, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Mud), Karaman (Ereğli, Ürgüb), Kadirli, Kayseri, Kırşehir, Kilis (Çöm), Konya (Bayburd, Eski il, Göçü, Ilgın, İnsuyu, Kureyözü, Mahmudlar, Saidili, Turgud), Kütahya (Geyikler, Şeyhlü), Malatya (Argovan, Besni, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta), Maraş (Elbistan, Kara Hayıt, Kurupınar, Zamantı), Mardin, Menteşe, Niğde, Özer-ili, Saruhan (Demirci), Manisa, Sis (Kozan), Sivas (Budaközü, Niksar, Sorkun), Şam, Tarsus (Kosun), Teke (Milli Nah.), Trablusşam, Urfa, Şark Vilâyeti.

ALKAEVLİ-BOZOK-Gün Han Oğulları
Aksaray (Koçhisar)
KARAEVLİ-BOZOK-Gün Han Oğulları
Kastamonu, Sivas (Tokat, Turhal)

DÖĞER-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana (Berendi, Dündarlı, Özer ili), Afyon, Aksaray, Ankara, Ay­dın, Antep, Biga, Birecik (Ank, Suruç), Bozok (Yozgat), Çapakçur, Çemişkezek, Çermik, Diyarbekir (Akçakale, Savur, Berazi), Eskişehir, Erzurum, Halep, Hama, Hamid (Burdur, Isparta), İçel, Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kerkük, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya (Besni, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta), Maraş, Mardin, Niğde, Nusaybin, Özer (Payas), Savur, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Şam, Tarsus, Trabzon, Urfa (Bozili=Bozova, Harran, Haykuyu, Kaba Haydar, Kozan, Sallı, Ulum).

YAZIR-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana, Aksaray, Amasya, Ankara, Aydın (Alaşehir, Yenişehir), Birecik (Ank, Suruç), Bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek, Çermik, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Uluborlu), Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Kayseri, Kırşehir, Kilis (Çöm), Kocaeli (Gebze), Konya, Kütahya, Maraş, Mardin (Beriyyecik), Menteşe, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Tarsus, Teke (Antalya, Elmalı, Kaş), Trablusşam, Urfa (Bozova, Harran), Uşak.

DODURGA-BOZOK-Ay Han Oğulları
Adana, Aksaray, Amasya, Ankara, Biga (Ezine), Beğ S. (Sivrihisar), Birecik (Suruç), Bolu, Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, İçel (Mud), Karaman, Kastamonu, Kırşehir, Maraş, Menteşe (Mekri, Peçin), Sivas, Tokat (Turhal), Tarsus (Kosun, Ulaş), Teke (Antalya, Milli Nah., Muslu Nah.), Trablusşam, Urfa (Bozova).

YAPARLI-BOZOK-Ay Han Oğulları
Aydın (Alaşehir, Arpaz, Birgi, Bozdoğan, İzmir, Sultanhisarı, Tire, Vakıf, Yenişehir), Hamid (Eğridir, Gölhisar), Kütahya, Mardin, Menteşe (Mekri, Muğla, Tavas, Peçin), Saruhan (Adala, Akhisar).

AVŞAR-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana, Afyon, Aksaray, Amasya, Ankara, Aydın, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Beyşehir, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Uluborlu, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Karataş, Mud, Silifke, Silindi), Karahisar-ı Şarkî, Karaman (Bozkır, Eski il, Karahisar), Kadirli, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya, Maraş (Antakya, Bertiz, Besni, Camusbel, Elbistan, Güğercinlik, Kara Hayıt, Keferdiz, Kurupınar, Yenice Kale, Zamantı), Menteşe ((Balat, Mekri, Peçin, Ula), Niğde, Özer (Payas), Saruhan (Demirci, Manisa, Ayasulug, Sığla), Sivas, Tarsus (Merkez, Kosun, Ulaş), Teke (Antalya), Urfa.

KIZIK-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Karaisalu, Sarıçam, Yüreğir), Afyon, Aksaray, Akşehir, Ankara, Aydın, Beyşehir, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Erzurum (Tercan), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Kastamonu, Kırşehir, Konya, Kütahya, Malatya (Keder­beyt), Maraş, Manisa, Menteşe, Niğde, Saruhan (Adala, Akçahisar, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Ilıca, Kayacık, Marmara, Menemen, Nif), Sivas, Tarsus.

BEĞDİLİ-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Yüreğir), Afyon, Aksaray (Eyüb ili, Bayburd, Turgud), Akşehir, Ankara, Antakya, Aydın, Antep, Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Çorum (Bayadözü, İskilip, Katar), Diyarbekir, Dulkadır (Maraş, Antep), Halep, Hamid (Karaağaç, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Mud), Karaman, Kadirli, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya (Bayburd, Turgud, Eski il, Ereğli, Kureyşözü, Saidili), Kütahya, Malatya (Besni, Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş (Elbistan), Mardin, Muğ­la, Niğde (Bor, Develi, Ortaköy, Zeytun), Özer (Payas), Samsun, Saruhan, Sivas, Tarsus (Kosun), Urfa, Şark Vilâyeti.

KARKIN-BOZOK-Yıldız Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Karaisalu, Sarıçam), Afyon, Aksaray (Koçhisar, Eyüb ili), Ankara, Aydın, Antep, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid (Eğridir, Gölhisar, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Karesi (Ayazmend, Balıkesir, Bigadiç, Fart, Giresun, İvrindi, Manyas, Pınarhisar, Sındırgı), Kastamonu, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütah­ya, Maraş, Menteşe, Niğde (Ürgüb, Eski il), Saruhan (Adala, Akça­hisar, Conşa, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Ilıca, Kestel=Nazilli, Manisa, Marmara Nah., Nif, Yengi), Sığla (Ayasulug, İzmir), Sivas (Niksar, Tokat), Tarsus (Kosun, Kuştemür), Teke (Antalya).

PEÇENEK(Beçenek)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Karaisalu, Kınık, Sarıçam), Afyon (Sandıklı), Aksaray (Koçhisar), Alaiye (Alanya), Ankara (Çubuk, Haymana, Murta­zaâbâd, Yabanâbâd), Bitlis (Ahlat), Bozok (Yozgat, Akdağ, Çubuk, Delüce Özü, Eğri Su), Halep, İçel (Anamur, Ermenek, Gülnar, Silifke), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri (Malya), Konya Bayburd, Eski il, Karacadağ, Kureyşözü), Kilis, Malatya (Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş (Elbistan, Güğercinlik, Keferdiz), Sivas (Eşkinciyan, Tokat Erkilet), Tarsus.

ÇEPNİ (Çebni)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Dündarlı, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara, Aydın, Bayburd (Kelkid), Birecik (Araban, Merzüman, Suruç), Bolu (Mudurnu, Todurga), Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum (Osmancık), Diyarbekir (Bertiz, Savur), İçel (Mud), Halep, Hamid (Eğridir, İrle), Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Konya, Karesi (Giresun, İvrindi), Kadirli, Kastamonu (Araç, Ayan­dan, Küre), Kayseri, Konya (Alaşehir, Aladağ, Ilgın, Mahmudlar, Turgud), Kütahya, Maraş, Niğde, Ordu (Ünye), Samsun (Kavak), Sivas, Trabzon (Çepni, Kürtün).

BAYINDIR-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Adana (Berendi, Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Kınık, Özer, Yüreğir), Afyon, Aksaray, Akşehir, Alaiye (Alanya), Ankara, Antakya, Ay­dın, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Biga, Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çapakçur, Çorum, Denizli, Diyarbekir, Erzurum, Halep (Ağzaz), Hama, Hamid (Burdur, Ağlasun, Eğridir, Gölhisar), Hınıs, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Mud, Silifke), Karaman, Karesi (Sın­dırgı), Kadirli, Kastamonu (Sinop), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli (Kandıra), Konya, Kütahya, Malatya (Besni), Maraş, Mardin, Men­teşe, Muğla, Niğde (Develi), Özer (Payas), Saruhan, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Teke (Elmalu, Kaş, Milli Nah.), Trablusşam, Urfa (Bozili=Bozova).

ÇAVUNDUR (Çavuldur)-ÜÇOK-Gök Han Oğulları
Amasya (Gedegra, Geldiklen), Ankara, Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Hamid, Karaman, Kastamonu, Konya, Kütahya, Maraş, Niğde, Ordu (Ünye), Samsun (Kavak), Sivas, Trabzon (Çepni, Kürtün).

SALUR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana, Aksaray (Eyüb ili, Koçhisar), Akşehir, Amasya, Ankara, Aydın, Antep, Biga, Beyşehir, Birecik (Araban, Rum Kala), Bozok (Yozgat, Akdağ, Baltı, Çubuk, Kanak, Sorkun), Çorum (Budaközü, Osmancık), Diyarbekir, Erzurum (Kemah, Rum Kala), Halep, Hama, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Karesi, Kadirli, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya (Kâhta, Samsad, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman), Maraş, Menteşe, Muğla, Niğde, Saruhan, Sivas, Tarsus (Kosun, Kuştemür, Ulaş), Trablusşam, Urfa.

EYMÜR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Ayas, Dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Berendi, Kınık, Sarıçam), Afyon, Aksaray (Eyüb ili), Akşehir, Amasya, Ankara (Ayaş, Bacı, Çubuk, Kasaba), Arapkir, Aydın (Ayasulug, Alaşehir, Bozdoğan, Fota, Güzelhisar, İzmir, Nif, Sart, Tire, Yenişehir), Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Birecik (Ank, Merzüman, Suruç), Bolu, bozok (Yozgat), Çankırı, Çemişkezek (Havik), Çorum, Diyarbekir, Ergani, Erzurum (Kemah, Rum Kala), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Gülnar, Mud, Silifke, Sinanlu), Karaman, Kadirli, Kas­tamonu (Araç, Daday, Sinop), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Kon­ya, Kütahya, Malatya (Besni, Argovan, Gerger, Hısn-ı Man­sur=Adıyaman, Kâhta, Keysun, Samsad), Maraş (Antakya, Elbistan, Güğercinlik, Keferdiz, Kemer, Yenicekale, Zamantı), Mardin, Mem­biç, menteşe (Köyceğiz, Tavas), Niğde (Develi, Karahisar, Şamardı, Ürgüb), Özer (Payas), Ravendan, Saruhan, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Teke (Elmalı, Milli Nah.), Urfa.

ALAYUNDLU-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Karaisalu), Aksaray (Bekir, Eyüb ili, Koçhisar), Afyon (Karahisar-ı Sahib), Akşehir (İshaklu), Amasya (Ladik), Ankara, Antep, Beğ S. (Sivrihisar), Bolu, Çankırı, Çorum, Erzurum (Kemah, Kuruçay), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel, Karaman, Kastamonu, Kırşehir, Konya (Turgud), Kütahya, Maraş, Menteşe, Niğde, Saruhan, Sultanönü (Eskişehir), Trabzon, Urfa.

YÜREĞİR-ÜÇOK-Dağ Han Oğulları
Adana (Merkez, Ayas, Berendi, dündarlı, Hacılı, Karaisalu, Kınık, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Eyüb ili), Ankara, Bayburd (Kelkid), Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Gülnar, Karataş), Karahisar-ı Sahip (Afyon), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kırşehir, Kilis, Kütahya, Konya, Malatya, Maraş (Elbistan), Menteşe (Köyceğiz, Mekri, Pırnaz), Niğde (Şamardı), Özer (Payas), Sis (Kozan), Sivas, Sultanönü (Eski­şehir), Tarsus (Kosun, Ulaş), Teke (Antalya), Trabzon (Kürtün).

İĞDİR (Yigdir)-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Ayas, Berendi, Karaisalu,Karataş, Sarıçam, Yüreğir), Aksa­ray (Koçhisar), Ankara, Aydın, Antep, Bayburd S., Biga, Birecik, Bozok (Yozgat), Çankırı, Erzurum, Halep, Hamid (Ağlasun, Barla, Eğridir, Yalvaç), Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Gülnar, Karataş, Mud), Karaman, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya (Besni, Argovan, Gerger, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta, Keysun, Sam­sad), Maraş, Menteşe (Bozöyük, Çine, Köyceğiz, Mazun, Peçin), Muğla, Saruhan (Adala, Akhisar, Demirci, Gördüs, Güzelhisar, Marmara), Manisa, Sivas, Siverek, Sultanönü (Eskişehir), Tarsus (Merkez, Kosun), Teke (Antalya, Elmalı, İğdir, Kaş, Muslu), Urfa (Bozili=Bozova).

YIVA-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Hacılı, Karaisalu, Kınık, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Ereğli, Eyüb ili, Hasandağı, Koçhisar), Akşehir, Alaiye (Alanya), Ankara, Antep, Aydın (Alaşehir, Ayasulug, Birgi, Çeşme, Güzelhisar, Honaz, İzmir, Kestel=Nazilli, Sart, Sivrilhisar, Sultanhisarı, Tire), Bayburd (Kelkid), Biga, Birecik (Ank, Araban), Bitlis (Boğnaran), bolu, Bozok (Yozgat, Akdağ, Boğazlıyan, Deliceözü, Sorkun), Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), İçel (Anamur, Ermenek, Gülnar, Mud, Silifke, Silindi, Sinanlu), Karaman, Karesi, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kayseri, Kırşehir (Hacı Bektaş), Kilis, Konya (Eski il, Ürgüb), Kütahya, Malatya (Besni, Hısn-ı Mansur=Adıyaman, Kâhta, Samsad), Maraş (Antakya, Elbistan, Zamantı), Mardin, Menteşe (Balat, Bozöyük, Çine, Eskihisar, Köyceğiz, Mazun, Mekri, Milas, Muğla, Peçin, Tavas, Ula), Niğde (Develi, Karahisar, Ürgüb), Rodos Adası, Saruhan (Akhisar, Güzelhisar, Manisa, İzmir), Sivas, Sultanönü (Eskişehir), Şam, Tarsus, Teke (Antalya, Elmalı, Honaz, İğdir, Kürt), Urfa.

KINIK-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Kınık, Berendi, Hacılı, Karaisalu, Sarıçam, Yüreğir), Aksa­ray, Ankara, Arapkir, Aydın, Antep, Biga (Balya, Ezine), Birecik, Bolu, Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Diyarbekir, Erzurum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karahisar-ı Sahib (Afyon), Kara­hisar-ı Şarkî, Karaman, Karesi, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Kilis, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Maraş, Menteşe, Niğde, Özer (Payas), Sığla, Sis (Kozan), Sivas, Siverek, Tarsus, Teke, Tekirdağ, Urfa.

BÜĞDÜZ (Bügdüz)-ÜÇOK-Deniz Han Oğulları
Adana (Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Hasandağı, Koçhisar), Ankara, Beğ S. (Sivrihisar, Viranşehir), Aydın Bozok (Yozgat), Çankırı, Çorum, Halep, Hamid, Hüdavendigâr (Bursa), Karaman, Konya (Eski il, Koçhisar, Turgud), Kırşehir, Sivas, Sultanönü (Eskişehir).

VARSAK-ÜÇOK
Adana (Ayas, Berendi, Dündarlı, Karaisalu, Misis, Sarıçam, Yüreğir), Aksaray (Eyüb ili, Koçhisar), Akşehir, Alanya (Manavgat), Ankara, Antep, Ayradı Kaz., Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat, Kanak, Sorkun), Çankırı (Keskin), Çorum (Budaközü, Osmancık), Diyarbekir, Halep, Hamid (Eğridir), İçel (Anamur, Bozdoğan, Ermenek, Gülnar, Karataş, Mud, Silifke, Silindi, Sinanlu), Karaman (Aladağ, Bozkır, Eski il, Koçhisar), Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kırşehir, Kilis, Konya (Bayburd, Ereğli), Kütahya, Maraş, Niğde, Özer (Payas), Sis (Kozan), Sivas, Tarsus (Kosun, Kuştemür, Ulaş), Teke (Antalya), Urfa.

BARAK[1]-Türkmen
Adana, Ankara, Aydın, Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat), Hamid, Karaman, Kayseri, Maraş, Sis (Kozan), Sivas, Tarsus, Urfa (Kozan Nah.).

ÇUNKAR
Aksaray, Ankara (Bacı), Aydın, Bozok (Yozgat), Karaman, Kayseri, Kastamonu, Kırşehir, Malatya, Mardin, Saruhan, Manisa, Sivas (Sorkun, Budaközü).

KIPÇAK
Adana (Bulgarlu, Dündarlı), Aksaray (Eyüb ili, Hasandağı), Akşehir (İshaklu), Ankara, Aydın, Beğ S. (Sivrihisar), Bozok (Yozgat, Kanak, İli Su), Çankırı, Çorum, Hüdavendigâr (Bursa), Karahisar-ı Sahib (Afyon), Karaman, Kars-ı Maraş (Kadirli), Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Maraş, Manisa, Sivas, Tekirdağ.

#Sondakika 6 il daha afet bölgesi ilan edildi

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle yıkımların olduğu Bingöl, Kayseri, Mardin, Tunceli, Niğde, Batman da Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilan edildi

AFAD tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Hasar tespit çalışmaları neticesinde; #Bingöl, #Kayseri, #Mardin, #Tunceli, #Niğde ve #Batman illerimizde yer alan bazı yerleşim birimlerinde az, orta veya ağır derecede hasar gören binalar olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle, bahsi geçen illerimizde hasar meydana gelen binaların bulunduğu yerleşim yerleri de Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi kabul edilmiştir."

#deprem #deprembölgesi #afad #haber

NEDEN CAN VE GARDAŞ #AZERBAYCAN ?

Binlerce Azerbaycan Türküde gönüllü olarak Çanakkale muharebelerine katıldı.
Hâlâ anlamıyor musunuz?
BİZİM İÇİN;
#Yozgat-#Kayseri #Balıkesir-#İzmir #Muğla-#Antalya #Edirne-#İstanbul #Trabzon-#Rize ve 81 ilimiz her ne ise,
BİZİM İÇİN AZERBAYCAN-KOSOVA, Bağdat, Mekke Medine, Yemen Fas Cezayir, KATAR SURİYE-FİLİSTİN DE AYNIDIR.
HEPSİ BİZİM VATAN TOPRAĞIMIZ!
HEPSİ BİZİM ECDADIMIZ!
HEPSİ BİZİM ATA YURDUMUZ!

TÜRK DEVLETİ SAYISI 113 İLE 180 ARASINDA

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesinden kıymetli hocamız Prof. Dr. Ramazan Özey'in okuduğum makalesine göre çeşitli tarihi kaynaklara göre bugüne kadar dünya üzerinde kurulan Türk devleti sayısı 113 ile 180 arasında değişiyor. Tarihte yaşadıkları dönemler ve kuruldukları alanlar tespit edilen devletler şu sekilde:

Kurulduğu bölgede hakimiyet sağlayan 16 büyük Türk devleti var.
1- Hun Devleti : M.Ö. 250 - M.S. 216 Japon Denizi ile Hazar Denizi arası
2- Batı Hun İmparatorluğu: Batı Türkistan
3- Avrupa Hunları: 434 - 469 Avrupa
4- Akhunlar: 350-557 Horasan, Afganistan, İran
5- Göktürk Devleti: 552-744 Orta Asya
6- Uygur Hakanlığı: 744-840 Selenga, Orhun ve Tola ırmakları havzalarından Baykal gölünün güneyindeki bozkırlara kadar
7- Avar Devleti: 562-823 Avrupa
8- Hazar Devleti: 7-11. Yy Doğu Avrupa
9- Karahanlılar: 840-1212 Orta Asya
10- Gazneliler: 969-1187 Afganistan-Hindistan
11- Büyük Selçuklu Devleti: 1040-1157 Ön Asya
12- Harezmşahlar: 1097-1231 Orta Asya
13- Timurlar Devleti: 1370-1507 Ege kıyılarından Orta Asya ve Hindistana uzanan alan
14- Babür Devleti: 1526-1858 Hindistan
15- Altınordu Devleti: 1227-1502 Karadeniz ile Hazar Denizi arası
16-Osmanlı Devleti: 1299-1922 Asya, Avrupa ve Afrika
TARİHTEKI DİĞER TÜRK DEVLETLERİ

1. Han ya da Ön Chao Kuzey Çin Hun Devleti: Kuzey Çin
2. Arka Chao Kuzey Çin Hun Devleti : Kuzeydoğu Çin
3. Kuzey Liang Hun Devleti: 5.yy Kansu ve çevresi
4. Hsia Gün Devleti: Kuzey Çin
5. Tabgaç Devleti: Orta Asya
6. Doğu Göktürk Hakanlığı: 585-630 Aral gölü çevresi, Ötüken, Kuzeybatı Moğolistan
7. Batı Göktürk Hakanlığı: Aral Gölü ile Kafkaslar arası
8. Türgiş Devleti: 630-750 Kafkaslar
9. Turfan Uygur Devleti: 840-856 Turfan havzası ve çevresi
10. Sarı Uygur Devleti: 840-911 Orta Asya
11. Karluklar: Çungarya havzası
12. Kimek Hakanlığı: İrtiş boyları
13. Kırgızlar: 840-1207 Ötüken
14. Peçenekler: 10-11. yy
15. Uzlar: Karadeniz Kuzeyi
16. Kumanlar: 11-12. yy Balkaş gölü ile Batı Karadeniz kıyıları
17. İdil Bulgar Devleti: İdil nehrinin akaçlama alanı
18. Tuna Bulgar Türk Devleti:670 civari Tuna boyları
19. Toharistan Türk Devleti: 6.yy Afganistan-Türkistan
20. Türk-şahi ya da Tigin-şah Devleti: Afganistan
21. Şul (Çöl) Türkleri Devleti: 8.yy Hazar Denizinin güneydoğusu
22.Tolunoğulları:875-905 Mısır-Irak arası
23. İhşidiler: 935-969 Mısır İrak
24. Şemsiler: 1211-1266 Hindistan
25. Balabanlılar: 1266-1290 Hindistan
26. Kalaçlar:1290-1320 Hindistan
27. Tuğluklar: 1320-1414 Hindistan
28. Hısn-ı Keyfa Artuklulari: 1101-1231 Hasankeyf
29. Mardin Artukluları: 1108-1408 Mardin
30. Harput Artukluları: 1185-1233 Elâzığ
31. Saltuklular: 1092-1202 Erzurum
32. Mengücekler: 1118-1228 Erzincan
33. Danişmendliler: 1092-1178 Sivas ve Divriği
34. Sökmenler (Ahlatşahlar) Devleti: 1110-1207 Van Gölü havzası
35. Dilmaçoğulları Beyliği: 1084-1394 Bitlis
36. Yınaloğullari: 1098-1183 Diyarbakır
37. Çaka Beyliği: 1081-1097 İzmir
38. Anadolu Selçukluları Devleti: 1078-1308 Konya çevresi
39. Suriye Selçukluları Devleti: 1078-1117 Suriye, Ürdün, Lübnan,İsrail
40. Dımaşk Atabeyliği: 1104-1154 Güney Suriye
41. Irak Selçukluları Devleti: 1092-1194 Irak-İran
42. Zengiler: 1127-1259 Suriye
43. Kirman Selçukluları: 1043-1187 Kirman çevresi
44. İldenizler: Azerbaycan
45. Salgurlar: 1148-1286 İran
46. Eyyubiler: 1171-1252 Ön Asya
47. Memlükler: 1250-1517 Mısır, Suriye
48. Şeybaniler: Orta Asya
49. Kazan Hanlığı: 1437-1556 Doğu Avrupa, Karadeniz, Moskova arası
50. Kasım Hanlığı: 1445-1552 Kafkaslar
51. Astrahan Hanlığı: 1466-1552 Idil nehri havzası
52. Kırım Hanlığı: 1441-1783 Kırım
53. Sibir Hanlığı: 1556-1600 Moğolistan
54. Buhara Hanlığı: 1599-1785 Orta Asya
55. Hive Hanlığı: 1512-1920 Orta Asya
56. Hokand Hanlığı: 1710-1876 Fergana havzası
57. Safeviler: 1501-1732 Ön Asya
58. Afşarlar: 1736-1795 Ön Asya
59. Kaçarlar: 1779-1925 Hazar Denizi güneyi
60. Akkoyunlular: 1469-1508 Diyarbakır
61. Karakoyunlular: 1390-1468 Azebaycan, Irak, Doğu Anadolu
62. Karamanoğulları: 1256-1473 Konya
63. Alaiye: 1300-1463 Alanya
64. Eşrefoğulları: 1280-1326 Beyşehir, Eğridir
65. Germoyanoğullari: 1303-1429 Kütahya
66. Hamitoğulları: 1300-1391 Uluborlu
67. Tekeoğulları: Antalya
68. Menteşeoğulları: 1282-1389 Menteşe tarafı
69. Inançoğulları: 1276-1400 Denizli
70. Sahip Ataoğulları: 13.yy Afyon
71. Aydınoğulları: 1310-1426 Aydın, İzmir
72. Karesioğullari: 1297-1360 Balıkesir
73. Candaroğulları: 1292-1461 Kastamonu, Sinop
74. Eretnaoğulları: 1344-1381 Sivas, Kayseri
75. Kadı Burhaneddin Beyliği: 1381-1400 Sivas, Amasya
76. Saruhanogullari: 1310-1410 Manisa
77. Tacettinoğullari: 1378-1428 Ordu ,Bafra
78. Pervaneoğullari: 1276-1322 Sinop
79. Ramazanoğullari: 1378-1608 Çukurova
80. Dulkadiroğulları: 1337-1521 Maraş
81. Türkiye Cumhuriyeti: 1923-~
82. Hatay Türk Cumhuriyeti: 1938-1939 Hatay
83. KKTC : 1983
84. Aras Türk Cumhuriyeti: 1918 Iğdır, Nahçıvan
85. Cenubi Garbi Kafkas Türk Cumhuriyeti: 1919 Batum-nahçıvan
86. Türkmen Devleti : 1855-1885 Türkmenistan
87. Garbi Trakya Devleti: 1920-1923 Gümülcine
88. Doğu Türkistan: 1864-1877 Doğu Türkistan
89. Doğu Türkistan Türk Cumhuriyeti: 1933-1937 Doğu Türkistan
90. Azerbaycan : 1991
91. Özbekistan : 1991
92. Türkmenistan: 1991
93. Kazakistan: 1991
94. Kırgızistan

Türk İslam Tarihinde Medreseler:
İlk Türk devletleri döneminde düzensiz ve sistemsiz olan eğitim öğretim çalışmaları, Türk-İslam devletlerinde medreselerde yapılmaya başlandı. Medreselerin kuruluşunda Uygurlar Döneminde tapınaklarda yapılan eğitimin etkisi vardır. Ayrıca Türklerin İslam dinini kabul etmeleri ve diğer İslam devletlerindeki “Darül Hikme, Beytül Hikme ve Darül İlim” adlı eğitim-öğretim kurumlarının da etkisi oldu.
Sözlükte “okumak, anlamak, bir metni öğrenmek ve ezberlemek için tekrarlamak” anlamına gelen ders (dirâse) kökünden bir mekân ismidir.
Medrese, Müslüman ülkelerde orta ve yüksek öğretimin yapıldığı eğitim kurumlarının genel adı. Medrese kelimesi Arapça ders (درس) kökünden gelir. Medreselerde ders verenlere müderris, onların yardımcılarına muid, okuyanlara danışmend, sohta veya talebe adlandırılır.
Hz. Peygamber döneminde Medine’de Kur’an öğretiminin yapıldığı bir eve dârülkurrâ adı veriliyordu.
islâmiyet’in ilk medresesi olmakla şereflenen Dâr-ül-Erkâm (Erkâm’ın evi), şimdi o günleri hatırlatmak üzere aynen muhafaza edilmektedir.
İnşa edildiği ilk günden itibaren bir eğitim ve öğretim kurumu olarak da görev yapan Mescid-i Nebevî’yi ve orada bulunan Suffe’yi medresenin ilk modeli kabul etmek daha doğrudur.
Emevîler devrinde ise. çocuklar için müstakil ve mükellef mektebler açılmıştı. Sekizinci asırda uç bin talebeyi barındıran Belhli Ebü’l-Kâsım Dehhâk’ın mektebi, ilköğretimde önemli bir merhale kabul edilebilir. Bu nevi mekteblere; kültâb veya mekteb, öğretmenlerine de muallim denirdi.

İslâm dünyâsında mekteb kelimesi yerme, muhtelif devirlerde, muhtelif isimler kullanılmıştır. Emevîler devrinde; mekteb, Abbasîler devrinde; Beyt-ül-hikme, beyt-ül-ilim, dâr-ül-ilim; Türkler’de ise; Karahanlılar, Selçuklular ve Osmanlılar döneminde “medrese” tâbirlerine yer verilmiştir.
Türkler İslam Tarihinde;
İlk medrese Karahanlılar Dönemi’nde Tabgaç Buğra Han Dönemi’nde açılan Semerkand medresesidir.
Büyük Selçuklu’da açılan ilk medrese Tuğrul Bey zamanında açılan Nişabur Medresesidir.
Büyük Selçuklu Dönemi’nde açılan ilk yüksek medrese Sultan Alparslan Dönemi’nde Bağdat’ta açılan Nizamiye Medresesidir.
Anadolu’da açılan ilk medrese Danişmentliler Dönemi’nde Tokat Niksar’da açılan Yağıbasan(Çukur) medresesidir.
Anadolu Selçuklu Dönemi’nde açılan ilk medrese I. Gıyaseddin Keyhüsrev Dönemi’nde Kayseride açılan Koca Hasan Medresesidir.
Osmanlı Döneminde açılan ilk medrese Orhan Gazi Dönemi’nde İznik’te açılan Orhan Gazi (İznik Orhaniyesi) medresesidir.

Kayseri Uçak Fabrikası ilk açıldığında fabrikanın elektriği yokmuş.
Jeneratörlerle çalıştırılmış. Sonra tren yolu yapılmış ve büyük jeneratörler gelmiş. Hirfanlı Barajı yapılıncaya kadar elektrik böyle sağlanmış.

Kendi havaalanı olmadığı için kanatları at arabalarıyla boş arazilere çekilerek orada birleştirilmiş. Fabrikanın inşası sırasında eşek, katır, deve bile kiralanmış.
Gıda ve giyeceğin tamamı Kayseri iç piyasasından karşılanmış.

Böylece marangoz, manav, hububatçı, terzi, ayakkabıcı, demirci, bakırcı gibi zanaatkârlara üretim yapma imkanı doğmuş.

Anneler oğullarıyla "Oğlumuz tayyare pavlikasında çalışır." diyerek övünürken; fabrika, fabrikadan öte bir eğitim kurumuna dönüşmüş ve tornacı, frezeci, kaportacı, kaynakçı, motorcu ustaları, şehrin metal sanayisinin temelini oluşturmuş.

Bu memleketin çocukları "Yoklukta uçak üreten, ürettiği uçakları hem satan hem de İran'a hediye edebilen kahramanlardir"

Sönra ne olmuş? Sonrası malum o kadar emek milli şervet heba edilmiş. Fabrika yok edilmiş uçaklar toprağa gömülmüş. Metal parcalarindan demir kaşık yapılmış ve uçak mühendisleri ev hapsinde tutulmuştur. Böylece bir milletin geleceği yok edilmiş emperyalist batıya uşak edilmistir.