Bizans Imparatorluğu'nun veliahatı Paleologos Prenslerinin, Osmanlı'da Vezir ve Sadrazam olduğunu biliyor muydunuz?

Bunlardan birisi Şehit Has Murat Paşa (ö. 1473), Fatih döneminde Vezirlik ve Rumeli Beylerbeyi görevi yapmıştır. Öbürü Veziriâzam Mesih Paşa (ö. 1501), önce Vezir daha sonra II. Beyazid döneminde de Sadrazam olarak görev yapmıştır.

Bizans İmparatoru Konstantin XI Palaiologos (1405-1453), Konstantinopolis (istanbul)'in son Hıristiyan hükümdarıydı. Ölümü konusunda üç ayrı görüş vardır. Birincisi Konstantin'in savaş sırasında öldürüldüğünü söyler. İkincisi fetihten sonra kaçarken öldürülmüş olabileceğini söyler. Dördüncüsü de teslim olmamak için odasında ihtihar ettiği yönündedir.

Her ne kadar bazı kaynaklarda Konstantin'in
bir kız çocuğu olduğu söylense de Konstantin bekar ve çocuksuz öldüğü konusunda bir fikir birliği var. Fatih Sultan Mehmet (1432-1481) şayet 1453'de Konstantinopolis (İstanbul)'i fethedememiş olsaydı, İmparator Konstantin'in yerine geçecek erkek çocuğu olmadığı için kardeşi Gidos Palaiologos'un oğulları olarak da bilinen, Hass Murad Paşa veya kardeşi Mesih (Misac) Paşa'nın, Bizans'ın tahtının yani dolayısıyla da Konstantinopolis'in hükümdarı olacaktı.

Fatih Sultan Mehmet, fetihten (1453) sonra Bizans Imparatorluğu'nun bu iki veliahtını devşirme olarak himayesine almış ve Enderun'da yetişmelerini sağlamıştır. Müslüman olan bu iki prens daha sonra paşa olmuş, (Vezirlik, Sadrazamlık ve Beylerbeyliği gibi) en önemli makamlarda görev yapmışlar.

Has Murat Paşa, 1473 yılında Otlukbeli seferi sürecinde pusuya düşmüş ve Fırat'ı geçerken boğularak şehit olmuş. Has Murat Paşa'nın bugün İstanbul Aksaray'da 1471-1472 yıllarında yaptırdığı kendi adıyla anılan Has Murat Paşa Camii'si bulunur.

Sadrazam Mesih Paşa, 17 Kasım 1501 günü Galata’da çıkan yangın söndürme çalışmalarını gözetlediği sırada, bacağına düşen bir taşla ağır yaralanmış ve ardından da vefat etmiştir. Mesih Paşa’nın bugün İstanbul Laleli'de 1481 -1512 yılları arası, kiliseden (Mirelayon Kilisesi) camiye çevirdiği kendi adıyla da anılan Bodrum Mesih Paşa Camii'si bulunur.

Paşa kardeşlerin mezarları Has Murat Paşa Camii Külliyesi'nin içinde bulunmaktadır.

Derleyen: Sinan Acartürk
Kaynak: "Konstantin XI Palaiologos" vikipedi, "II Mehmet" vikipedi, "Hass Murad Paşa" vikipedi, "Mesih Paşa" vikipedi.
Görsel: "Konstantin XI Palaiologos'un renkli tasviri " (vikipedi), "Fatih Sultan Mehmet Han'ın balmumu heykeli" (filizindüşünceleri- facebook)