ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ (756-1031)

Avrupanın iber Yarımadasında donemin Avrupa karanlığında yıldız gıbı parlayan bir Devlet vardı. Bu bölgeye Endulus denirdi. Bu isim Arapların yasadıgı bölge anlamına gelirdi. Kelime kokenı daha once İspanyada hukum suren vandallardan geldıgı ıddıa edılır. Emeviler 711 yılında Tarık bin Ziyad komutasında Bugunun İspanyayı o donemin Endulus bölgesini alır. 756 yılında Abbasıler Bagdatta Halıfelıgını kabul ettirip Samda Emevi Hanedanları mensubu kim varsa öldürmeye baslar. 10 Emevi Halifesi Hısamın Torunu 1.Abdurrahman kacarak Enduluse gelır Tekrar Emevi devletini kurar.Kurar kurmaz el yazma kitapları toplamaya baslar. Saraylar, Hamamlar, Camiler yapılır. Endulus bölgesi Emeviler sayesinde cazibe merkezi olur. Akın akın egıtım ıcin Enduluse gelirler Daha sonra gelen 3 Abdurrahman zamanında 600 000 lik el yazma kütüphanesı ile Avrupanın en buyuk kutuphanesı olusmus olur. Enduluste herkes okuma yazma bılirdı. Aynı donem ise Avrupada sadece papazlar ve asıl toprak sahipleri bilirdi. Bunun yanında cok bılım adamı yetışdı. Tam bir hoşgörü yerı oldu. Yahudıler Emevilerın İspanyada hakım oldugu bu doneme kendileri icjn Altıncag dıyorlar.Aynı donem Ortadogu bölunmuş Abbasi Halifesi Dogu Hanedanların kontrolünde savas ıcın sıyası guc ıcın kullanılan kukla olmustu. Bu hos görü zamanı Emevi Halifesi 3 Hısamın ölümü ile son buldu. Sonra gelen Amiri Hanedanlıgı Emeviler Hanedanlıgına son verdi. Böylece 1031 den sonra cöküs basladı. Endulus yanı İspanyanjn Araplar kontrolunde olan yerı,Emirliklere bölündü Emirlikler Kendı aralarında cekısmesı sonucu 1492 de son Emırlık Hristiyan birlikleri tarafından yok edildi. 1492 yılında Granada 1 milyon kıtap yakıldı.Hiristıyanlar Müslümanlardan hıc bır sey kalmasını istemediler. Ama yinede kıtapları yaktılar ama Abbasılerin Emevi cami ve saraylarını yıkması gıbı yapmayıp özellikle Emevilerden kalan Saraylar, Camiler ve Göz alıcı yapılara dokunmadılar.Ama kitaplar yakılmasaydı belki su anda Tarıh hakkında bilim hakkinda cok sey ogrenecektık. Böylece 756 - 1031 yılları arasında 275 yıl Emeviler sayesinde altın cagını yasayan Endulusler 1492 kadar son Emirın yok edilmesi ile tarıh sahnesinden sılındıler..Endulusü yoneten Emeviler mezhebi zahırıydıler yanı kuranın acık secik anlamı oldugunu farklı anlamlarla gizem aranmamasını savunan, gizemi yanı mistik yonu batını yorumu olmadıgını savunurlardı. Mistik yorum Abbasıler ile gelısırken acık olan yorum Emeviler ile gelısti.Zahırıler Akıl ile görunen yoruma bakarken Batınıler veya gizemcıler mistik yoruma akıl ötesine bakardı
Buda Abbasıler öncesi Ortadoguda hakım olan Emevilerın islamı anlayısı hakkında bize bılgı verebilir...